Νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και την Ερευνητική Μονάδα Κοινωνικής Έρευνας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Ηράκλειτος του ΤΕΠΑΚ

Ένα νέο έργο το οποίο χρηματοδοτείται από την ΕΕ, το TExTOUR, σκοπό έχει να σχεδιάσει καινοτόμες και βιώσιμες στρατηγικές πολιτιστικού τουρισμού για την ενίσχυση της κοινωνικοοικονομικής εδαφικής ανάπτυξης, λιγότερο γνωστών περιοχών στην Ευρώπη καθώς και σε άλλες περιοχές.

Ο Πολιτιστικός Τουρισμός (ΠΤ) αποτελεί σημαντικό παράγοντα στη σημερινή οικονομία. Το 2018 αντιπροσώπευε το 37% του συνολικού τουριστικού τομέα, με ετήσια αύξηση περίπου στο 15%. Με την πανδημία COVID-19, ωστόσο, ο τουριστικός τομέας έχει πληγεί σοβαρά. Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), εκτιμά ότι ο διεθνής τουρισμός μειώθηκε κατά περίπου 80% το 2020. Πολλές χώρες προσπαθούν να οικοδομήσουν μια πιο ανθεκτική τουριστική οικονομία, προωθώντας την ψηφιακή μετάβαση και επανεξετάζοντας ένα πιο βιώσιμο τουριστικό σύστημα.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο πολιτιστικός τουρισμός μπορεί να επανασχεδιαστεί από περιοχές και τοποθεσίες που προσφέρουν υψηλό πολιτιστικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό δυναμικό. Αυτός ο αντίκτυπος δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την ιστορική κληρονομιά, αλλά και από άλλους παράγοντες όπως την τεχνογνωσία, τις ΤΠΕ, τη γαστρονομία, την ταυτότητα, τον τοπικό πολιτισμό, τις αξίες, την άυλη κληρονομιά καθώς και άλλους παρεμφερείς παράγοντες.

Το ευρωπαϊκό έργο TExTOUR θα σχεδιάσει, θα επικυρώσει και θα αναβαθμίσει πολιτικές πολιτιστικού τουρισμού και βιώσιμες στρατηγικές. Για να γίνει αυτό, θα συνεργαστεί με οκτώ εργαστήρια πολιτιστικού τουρισμού που βρίσκονται σε διαφορετικές περιοχές της ΕΕ και εκτός της ΕΕ και με τη συμμετοχή διαφόρων κοινωνικών παραγόντων και ενδιαφερομένων με σχετικό ρόλο στον τομέα του πολιτιστικού τουρισμού. Τα πιλοτικά έργα του έργου έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά, τα οποία θα επιτρέψουν στους εμπειρογνώμονες του έργου να αναπτύξουν ένα ευρύ φάσμα σεναρίων για ηπειρωτικές και παράκτιες περιοχές, αγροτικές και αστικές περιοχές, στερημένες απομακρυσμένες ή περιφερειακές περιοχές, αντιμετωπίζοντας πολλαπλές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις. Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως μια από τις πιλοτικές περιοχές που θα μελετηθούν για το σκοπό του έργου αυτού είναι και το χωριό Φικάρδου της Επαρχίας Λευκωσίας. Σήμερα το χωριό είναι σχεδόν έρημο και ανακηρύχθηκε ως αρχαίο μνημείο το 1978, ενώ το 1987 του απονεμήθηκε το βραβείο Europa Nostra. Το χωριό συντηρήθηκε με προσοχή, έτσι ώστε να διατηρηθούν τα σπίτια του 18ου αιώνα τα οποία χαρακτηρίζονται από αξιόλογα ξυλόγλυπτα και τη λαϊκή αρχιτεκτονική. Δύο απ΄ αυτά - το Σπίτι του Κατσινιόρου και το Σπίτι του Αχιλλέα Δημήτρη - ανήκουν πλέον στο Τμήμα Αρχαιοτήτων κι έχουν μετατραπεί σε μουσεία. Σ΄ αυτά παρουσιάζονται τα στοιχεία της υπαίθρου και της αγροτικής ζωής των προηγούμενων χρόνων.

«Ο βιώσιμος πολιτιστικός τουρισμός αφορά στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τουρισμού με ολοκληρωμένο τρόπο. Στόχος είναι να συνεργαζόμαστε με τις τοπικές κοινότητες για να δημιουργούμε οφέλη για όλους όσοι εμπλέκονται. Ο γενικός στόχος είναι η διατήρηση της υλική ς και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ παράλληλα αναπτύσσεται ένας βιώσιμος τουρισμός", αναφέρει ο Daniel Basulto, συντονιστής του έργου TExTOUR.

Τα αποτελέσματα του έργου θα διατεθούν στην πρωτοποριακή πλατφόρμα ανοιχτής πρόσβασης TExTOUR και θα απευθύνονται σε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, επαγγελματίες και τοπικές κοινότητες. Αυτό θα τους επιτρέψει να αξιολογήσουν τις στρατηγικές και τις υπηρεσίες πολιτιστικού τουρισμού. Ο σχεδιασμός της πλατφόρμας θα επικεντρωθεί σε έξυπνες στρατηγικές για αξιοποίηση, επένδυση και  Εξευρωπαϊσμό, πιλοτικών περιπτώσεων μελέτης και εργαστηρίων με ενασχόληση στον τομέα του Πολιτιστικού Τουρισμού για να καλύψει τις ειδικές ανάγκες στη βιομηχανία του. Άλλοι ευρωπαϊκοί και μη ευρωπαϊκοί πολιτιστικοί χώροι και οικοσυστήματα θα έχουν πρόσβαση στην πλατφόρμα έτσι ώστε να μπορούν να επωφεληθούν από τα επιτεύγματα του έργου.

Στο έργο συμμετέχουν 18 εταίροι, εκ των οποίων και το ΤΕΠΑΚ με το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς (DHRLab) υπό τη διεύθυνση του Δρος. Μαρίνου Ιωαννίδη και η Ερευνητική Μονάδα Κοινωνικής Έρευνας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Ηράκλειτος υπό τη διεύθυνση του Δρος. Αντώνη Θεοχάρους.

Το TExTOUR, το οποίο έχει χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 (Horizon2020),  θα έχει διάρκεια 42 μηνών, με συνολικό προϋπολογισμό κοντά στα €4 εκατ.

Περαιτέρω πληροφορίες @Cyprus University of Technology:

1. Δρ. Μαρίνος Ιωαννίδης, Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά.

Marinos.ioannides@cut.ac.cy – Tηλ. 25-002020

2. Δρ. Αντώνης Θεοχάρους, Ερευνητική Μονάδα Κοινωνικής Έρευνας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Ηράκλειτος.

Antonis.Theocharous@cut.ac.cy  - Τηλ. 25-002561

Περαιτέρω πληροφορίες για το έργο TExTOUR:

Twitter: @tex_tour

LinkedIn: TExTOUR project

Website: www.textour-project.eu (under construction)

This project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 10100468.