Η σχέση των πλαστικοποιητών που βρίσκονται σε πλαστικά αντικείμενα και συσκευασίες με την ανθρώπινη υγεία αναλύθηκε σε διαδικτυακό εργαστήρι που έλαβε χώρα στις 8 Νοεμβρίου 2021. Το εργαστήρι διοργανώθηκε από το Διεθνές Ινστιτούτο Κύπρου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), στο πλαίσιο του έργου BIOFOODPACK, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο M-ERA.NET και την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας.

Οι πλαστικοποιητές είναι κοινές χημικές ουσίες οι οποίες βρίσκονται και σε πλαστικές συσκευασίες τροφίμων/νερού και εμπλέκονται σε μια σειρά ενδοκρινικών διαταραχών, είτε αναπαραγωγικές, μεταβολικές, ή του θυρεοειδή. Οι πλαστικοποιητές μεταναστεύουν υπό ορισμένες συνθήκες από τη συσκευασία στο έτοιμο τρόφιμο προς κατανάλωση και εισέρχονται ακολούθως στον ανθρώπινο οργανισμό. Το εργαστήρι εστίασε την προσοχή του τόσο στο ρίσκο υγείας που σχετίζεται με τους πλαστικοποιητές όσο και με προτεινόμενες συμπεριφορικές αλλαγές για μείωση της έκθεσης μας σε αυτές τις χημικές ουσίες.

Η κύρια ομιλήτρια του εργαστηρίου ήταν η Δρ. Κάννα Μιχαηλίδου, Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Περιβάλλον και Υγεία του Παιδιού στην Κύπρο, η οποία ανέλυσε τα ιδιόμορφα χαρακτηριστικά των πλαστικοποιητών και πως αυτά μπορούν να επιφέρουν μια σειρά διαταραχών στην εύρυθμη λειτουργία των ενδοκρινολογικών συστημάτων. Η αρνητική δράση των πλαστικοποιητών, ειδικά στην ανάπτυξη ευαίσθητων υποομάδων πληθυσμού, συνδέθηκε και με την επισήμανση ότι δεν υπάρχει κατώφλι ασφαλείας για τέτοιες χημικές ουσίες για τα έμβρυα και τα παιδιά.

Η Δρ. Κυπριανίδου-Λεοντίδου, Προϊστάμενη του Κλάδου Χημικής Προστασίας στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας, ανέλυσε τις ευρωπαϊκές νομοθεσίες ελέγχου χημικών ουσιών σε πλαστικά προϊόντα και ανέφερε ότι οι ευρωπαϊκοί περιορισμοί για πλαστικά προϊόντα/αντικείμενα αυξάνονται συνεχώς. Ειδικά τα ανακυκλώσιμα προϊόντα μπορεί να περιέχουν στις πρώτες ύλες τους επικίνδυνες χημικές ουσίες.

Ο Δρ. Κυριάκου, ειδικός Ενδοκρινολόγος-Διαβητολόγος και ερευνητικός συνεργάτης του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία, επικέντρωσε την ομιλία του στη σχέση ενδοκρινικών διαταρακτών όπως οι πλαστικοποιητές, με μια σειρά ανωμαλιών του θυρεοειδή αδένα και την πιθανή καρκινογένεση. Ανέφερε ότι οι πιο συχνοί διαγνωστικοί έλεγχοι μπορούν να εξηγήσουν ένα σημαντικό μέρος των αυξανόμενων νέων περιστατικών καρκίνου του θυρεοειδή στην Κύπρο, αλλά η συνεισφορά των διαφόρων ενδοκρινικών διαταρακτών (π.χ. πλαστικοποιητές) στην πιθανή καρκινογένεση του θυρεοειδούς αξίζει να μελετηθεί.

Η κα Καζελάς, συνιδρυτής & πρόεδρος της οργάνωσης Let's Make Cyprus Green, εστίασε την προσοχή της στο πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης που αυξάνει συνεχώς. Το 99% των πλαστικών προϊόντων παράγονται από μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πρώτες ύλες, ενώ τα τελευταία 50 χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο φαίνεται να έχει ανακυκλωθεί μόνο το 9% των πλαστικών προϊόντων. Έτσι, διαφαίνεται ότι η ανακύκλωση δεν λύνει το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης. Επίσης, αναφέρθηκε στις δράσεις της ομάδας της για τη συνεχή ενημέρωση του κοινού και τις δράσεις καθαρισμού των θαλάσσιων ακτών της Κύπρου.

Τέλος, η Δρ. Περίκκου, ερευνητική συνεργάτιδα του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία, ανέλυσε τα προκαταρκτικά χαρακτηριστικά της κλινικής τυχαιοποιημένης δοκιμής BIOFOODPACK που εξετάζει την αποτελεσματικότητα μιας συμπεριφορικής αλλαγής (αποφυγή κατανάλωσης φαγητού από πλαστικές συσκευασίες) στο να μειωθεί το χημικό φορτίο του ανθρώπου από πλαστικοποιητικές ουσίες.

Η συζήτηση που ακολούθησε ανέδειξε τη σημασία της συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων, δηλαδή, από την κυβέρνηση, τα πανεπιστήμια και τους ιδιωτικούς φορείς για να τρέξουν δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας στο θέμα της πλαστικής ρύπανσης και των επιπτώσεών της στην ανθρώπινη υγεία.

Πρωταρχικό μέλημα του Διεθνούς Ινστιτούτου Κύπρου είναι η συνέχιση της αξιόπιστης παροχής εκπαιδευτικών προγραμμάτων υψηλής ποιότητας για νέους και υφιστάμενους επαγγελματίες δημόσιας υγείας, καθώς και η συλλογή ερευνητικών δεδομένων για την απάντηση κρίσιμων ερωτημάτων δημόσιας υγείας που θέτει η κυπριακή κοινωνία.

Για περισσότερες πληροφορίες: ciieph@cut.ac.cy/+357-25002282