Χρηματοδότηση συνολικού ύψους 1.3 εκατομμυρίων ευρώ περίπου για επτά ερευνητικές προτάσεις που υπεβλήθησαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Νησίδες Αριστείας» του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), εξασφάλισε το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αξιολόγησης που ανακοίνωσε το ΙδΕΚ, από τις επτά επιτυχημένες προτάσεις του ΤΕΠΑΚ, οι οποίες συγκέντρωσαν ψηλές βαθμολογίες, πέντε προτάσεις εμπίπτουν στην επιστημονική περιοχή «Επιστήμες Ζωής», μία πρόταση στην επιστημονική περιοχή «Φυσικές Επιστήμες και Μηχανική» και άλλη μία στην περιοχή «Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες». Οι προτάσεις είναι οι ακόλουθες:
1. A sustainable and innovative management system for toxic cyanobacteria blooming of surface waters with combined energy production, sustainable agriculture, and food safety.
Το CYanoTech (A sustainable and innovative management system for toxic cyanobacteria blooming of surface waters with combined energy production, sustainable agriculture, and food safety) είναι ένα διετές πρόγραμμα το οποίο θα εξετάσει την εφαρμογή μιας καινοτόμου, βιώσιμης και αειφόρας μεθοδολογίας για την αντιμετώπιση του φαινομένου της άνθισης των τοξικών κυανοβακτηρίων στα επιφανειακά ύδατα.
Η προτεινόμενη λύση συνδυάζει την παρακολούθηση των επιφανειακών υδάτων για την παρουσία τοξικών κυανοβακτηρίων, την επιτόπια (on-site) επεξεργασία των επιφανειακών υδάτων για την ασφαλή απομάκρυνσή τους από τα επιφανειακά ύδατα, την παραγωγή ενέργειας και άλλων λιπασμάτων και την ορθολογική χρήση υποβαθμισμένης ποιότητας νερού σε υδροπονικές καλλιέργειες.
Το πρόγραμμα θα ασχοληθεί με θέματα που σχετίζονται με τον ευτροφισμό των υδάτων, τη λειψυδρία, τις κλιματικές αλλαγές και τη συνεισφορά τους στην υποβάθμιση της ποιότητας και διαθεσιμότητας των επιφανειακών υδάτων για σκοπούς ύδρευσης και άρδευσης.
Την εποπτεία του προγράμματος θα έχει η ερευνητική μονάδα του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου Water Treatment Laboratory-AQUA, με επικεφαλής την Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Χημικών Μηχανικών Δρ Μαρία Γ. Αντωνίου σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα του Επίκουρου Καθηγητή στο Τμήμα Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων Δρ. Νικόλαου Τζωρτζάκη (Hydro-Aromatic Plants), το Ιόνιο Πανεπιστήμιο (Δρ. Ιωάννης Φωτίδης) και το Πανεπιστήμιο του Γκτάνσκ (Dr. Hanna Mazur-Marzec).
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στις €198.607,92.
2. Δημιουργία πλατφόρμας για την ανακάλυψη νέων αντιδιαβητικών και αντιμικροβιακών και αντιμικροβιακών παραγόντων από φυσικά προϊόντα(natura platform)
Το παρόν ερευνητικό έργο φιλοδοξεί να δημιουργήσει μια διεπιστημονική ομάδα για την ανάπτυξη και βελτιστοποίηση μεθόδων για την ανακάλυψη νέων αντιμικροβιακών και αντιδιαβητικών ενώσεων φυτικής προέλευσης. Πιο συγκεκριμένα, στόχοι του έργου είναι (i) η αξιολόγηση των αντιμικροβιακών και αντιδιαβητικών ιδιοτήτων γηγενών φυτών, (ii) η ανακάλυψη νέων ενώσεων ή κλασμάτων με αντιμικροβιακές ιδιότητες με την χρήση σύγχρονων χρωματογραφικών και φασματοσκοπικών τεχνικών και (iii) η διερεύνηση του τρόπου δράσης των βιοδραστικών ενώσεων διαμέσου βιοφυσικών και in silico τεχνικών. Η υλοποίηση του έργου αναμένεται να συντελέσει (i) στην ανάπτυξη τεχνικών υψηλής για τη μελέτη της ανεκμετάλλευτης Κυπριακής χλωρίδας για βιοδραστικές ενώσεις, (ii) στη δημιουργία βάσης δεδομένων με τις αντιμικροβιακές και αντιδιαβητικές ιδιότητες των γηγενών φυτών και (iii) στη δημιουργία βιβλιοθήκης ενώσεων και/ή κλασμάτων με αντιμικροβιακές και αντιδιαβητικές ιδιότητες.
Ύψος χρηματοδότησης: €174.367,20
Συντονιστής προγράμματος: Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων, Δρ Βλάσης Γούλας.
3. Αναγνώριση ασταθών καρωτιδικών πλακών οι οποίες σχετίζονται με συμπτώματα χρησιμοποιώντας επεξεργασία υπερηχογραφικού βίντεο και εικόνας - Atherorisk
Τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια τα οποία συσχετίζονται με την αθηρωμάτωση των καρωτίδων (καρωτιδικές πλάκες) αποτελούν το 15-20% του συνόλου των εγκεφαλικών
επεισοδίων. Σήμερα δεν υπάρχει καμία υπολογιστική μέθοδος που να μπορεί μέσω υπερήχων να χαρακτηρίσει κάποιες καρωτιδικές πλάκες σαν ασταθής (υψηλού κινδύνου).
Ο βαθμός στένωσης είναι ακόμη το κυριότερο κριτήριο το οποίο χρησιμοποιείται για να προχωρήσουν σε καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή, αυτό έχει αποδειχτεί ότι σε πολλές περιπτώσεις
δεν είναι ο ακριβής τρόπος εκτίμησης. Ο βασικός στόχος της πρότασης AtheroRisk είναι να δημιουργηθεί ένα πρότυπο σύστημα το οποίο θα μπορεί με διάφορες μεθόδους ανάλυσης
της κίνησης και της μορφής της καρωτιδικής πλάκας, να βοηθήσει στην αναγνώριση των ασθενών που βρίσκονται στην ομάδα υψηλού κινδύνου για πρόκληση εγκεφαλικού επεισοδίου.
Αιτούμενη Χρηματοδότηση: €249,650
Συνολική Χρηματοδότηση: €255,850
Συντονιστής: Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής, Δρ Ευθύβουλος Κυριάκου.
4. Τεχνολογία βιοφωτονικής για επί-τόπου, γρήγορη και οικονομικά αποδοτική ανάλυση γάλακτος υψηλής ακρίβειας
Η ταχεία, επιτόπια, ανίχνευση μολυσματικών ουσιών αποτελεί ένα κρίσιμο ζήτημα για τη βιομηχανία τροφίμων, λόγω της θετικής επίδρασης στην αποφυγή μαζικών ασθενειών και απώλειας ζωών. Ο βασικός στόχος της πρότασης MILI είναι ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη μιας νέας μεθόδου και πρωτοτύπου για την ταυτόχρονη ανίχνευση κοινών μολυσματικών ουσιών στο γάλα (αφλατοξίνη πενικιλλίνη ενροφλοξακίνη), σε επίπεδο φάρμας (πριν από τη φόρτωση του γάλακτος στο φορτηγό), σε λιγότερο από 10 λεπτά. Βασίζεται σε έξυπνους βιοαισθητήρες ενσωματωμένους σε φιαλίδιο και σε διάταξη μικρο-φθοριόμετρου για οπτική ανάλυση και επεξεργασία σήματος. Επί του παρόντος, οι εργαστηριακές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται από τις γαλακτοκομικές βιομηχανίες είναι μεν ακριβείας αλλά συνάμα χρονοβόρες (3-4 ώρες) και απαιτούν εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ εκτελούνται μετά την παραλαβή του γάλακτος. Εάν ένα μικρό μέρος του γάλακτος είναι μολυσμένο, τότε η μόλυνση εξαπλώνεται σε ολόκληρη την ποσότητα του φορτηγού. Υπάρχουν επίσης γρήγορες δοκιμές (10-40 λεπτά), αλλά παράγουν πολλά λανθασμένα αποτελέσματα, δεν μπορούν να προσδιορίσουν τον τύπο του αντιβιοτικού, ενώ η αξιοπιστία τους είναι χαμηλή. Κατά συνέπεια, οι οικονομικές απώλειες τόσο για τους κτηνοτρόφους (πέναλτι λόγω του μολυσμένου γάλακτος που φορτώθηκε στο φορτηγό) όσο και για τις παραλήπτριες γαλακτοκομικές βιομηχανίες (μειωμένες διαθέσιμες ποσότητες γάλακτος) είναι σημαντικές και μεγάλες. Η προτεινόμενη τεχνολογία MILI θα οδηγήσει σε ένα οικονομικά αποδοτικό αναλυτικό σύστημα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επίπεδο φάρμας και να δώσει αποτελέσματα σε λιγότερο από 10 λεπτά, χωρίς να χρειάζεται εργαστήριο ή εξειδικευμένο προσωπικό. Το σύστημα MILI θα προσφέρει την ποιότητα των εργαστηριακών μεθόδων ανάλυσης γάλακτος στο κόστος των γρήγορων δοκιμών.
Ύψος χρηματοδότησης: €249,900.
Συντονίστρια: Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό του Τμήματος Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων, Δρ Μαρία Ασπρή.
5. Προσδιορισμός των ιδιοτήτων των Φαρμακευτικών / Αρωματικών Φυτών και βελτίωση της ποιότητας, της θρεπτικής αξίας και της δυνατότητας αποθήκευσης νωπών και ξηρών προϊόντων για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ
Τα Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά (ΦΑΦ) στην Κύπρο εμφανίζονται από την αρχαιότητα, παρόλα αυτά υπάρχει σημαντικό κενό γνώσης και αξιοποίησης αυτών. Υψηλής θρεπτικής αξίας και ασφάλειας στα τρόφιμα και χρήση φιλικών προς το περιβάλλον φυσικών μέσων συντήρησης των τροφίμων απαιτούνται πλέον από τους καταναλωτές. Το Opti-AromaQ στοχεύει στην αξιοποίηση και προαγωγή της θρεπτικής αξίας και των προϊόντων υψηλής ποιότητας ΦΑΦ σε Κύπριους αγρότες, συσκευαστήρια/ΜΜΕ βοτάνων/καλλυντικών και καταναλωτές για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων του κλάδου. Το έργο θα παράσχει επικυρωμένη μεθοδολογία/εφαρμογές που θα επιτρέπουν σε αγρότες/ΜΜΕ να επεξεργαστούν: α) τα υψηλής ποιότητας και ασφαλέστερα προϊόντα των ΦΑΦ, β) να προωθήσουν τα κυπριακά ΦΑΦ και γ) να συμβάλουν στη διατήρηση των αυτόχθονων και φυσικών ειδών. Το Opti-AromaQ είναι πλήρως συμβατό με τις προτεραιότητες του προγράμματος RESTART και οι στόχοι του είναι: 1) εισαγωγή σε καλλιέργεια νέων ΦΑΦ ειδών και μείωση της ανεξέλεγκτης συγκομιδής, 2) καθορισμός βέλτιστης διαχείρισης καλλιεργειών (π.χ. θρεπτικά στοιχεία), 3) Καθορισμός μετασυλλεκτικής συντήρησης και συνθήκες ξήρανσης, 4) εφαρμογή αιθέριων ελαίων για την συντήρηση των τροφίμων, 5) καθορισμός μεθοδολογίας για το βιοεμπλουτισμό των ΦΑΦ στην Κύπρο για την παραγωγή προϊόντων προστιθέμενης αξίας, 6) Εκπαίδευση νέων ερευνητών, επαγγελματιών συσκευαστηρίων και βοτάνων/καλλυντικών στα ΦΑΦ και αιθέρια ελαία.
Το ερευνητικό πρόγραμμα Opti-AromaQ θα υλοποιηθεί μέσα από τη συνεργασία του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, της Savvas Antoniou (Siakolos Farm) και της Αναπτυξιακής Εταιρείας Λεμεσού. Η υποστήριξη από τα Πανεπιστήμια Αθηνών, και Βελιγραδίου και Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών Δημόκριτος για τον προσδιορισμό της θρεπτικής αξίας και την υψηλή τεχνογνωσία/εγκαταστάσεις σε υδροπονικές καλλιέργειες ενισχύει την εταιρική συνεργασία, τη δυνατότητα τόνωσης της υψηλής προστιθέμενης αξίας και της φιλικής προς το περιβάλλον καινοτομίας στον κλάδο των ΦΑΦ
Ύψος Χρηματοδότησης: €249.844,40
Συντονιστής: Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων Δρ Νίκος Τζωρτζάκης.
6. Βιώσιμη απόδοση παραγωγής μέσω προηγμένης επεξεργασίας σπόρων
Η ενίσχυση της ανεκτικότητας των φυτών κατά αβιοτικών καταπονήσεων είναι μεγάλης σημασίας για τη βελτίωση της επίδρασης τους στην απόδοση της φυτικής παραγωγής και συνεπώς για τη διασφάλιση της παγκόσμιας ασφάλειας τροφίμων, αλλά επίσης και για τη μείωση υδατικών αναγκών στον συνεχώς εντατικοποιημένο αγροτικό τομέα. Φυτά που προμεταχειρίζονται σε στάδιο σπόρου με χημικούς παράγοντες επιδεικνύουν παρατεταμένη, βελτιωμένη αντοχή όταν εκτίθενται σε υπο-βέλτιστες αβιοτικές συνθήκες, οδηγώντας σε καλύτερη εγκατάσταση καλλιέργειας και βελτιωμένη ανάπτυξη, ενώ επιτυγχάνεται βελτιωμένη βιομάζα υπό κανονικές συνθήκες. Το έργο αυτό στοχεύει στην καθιέρωση μιας Νησίδας Αριστείας στην Κύπρο, εστιάζοντας στη δημιουργία μίας καινοτόμου τεχνολογίας βασιζόμενης σε βιοσυμβατά/βιοδιασπώμενα φυσικά υδροπλέγματα με ενσωματωμένους παράγοντες έναυσης σπόρων, έτσι ώστε να χρησιμοποιηθούν ως πολυλειτουργικές επικαλύψεις σε πράσινες τεχνολογίες έναυσης σπόρων. Ο κύριος στόχος είναι η βελτιστοποίηση αντοχής σημαντικών φυτικών καλλιεργειών όπως τομάτα, σιτάρι και σπανάκι έναντι αβιοτικών καταπονήσεων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή (ξηρασία, αλατότητα). Αυτό θα διερευνηθεί μέσω αξιολόγησης μίας νέας υβριδικής ουσίας, η χρήση της οποίας σε εφαρμογές φυτικής έναυσης έχει κατοχυρωθεί από τον συντονιστή του έργου, καθώς και υποσχόμενων φυσικών μεταβολιτών και βιοδιεγερτών, στοχεύοντας στη βέλτιστη χρήση νερού και εξασφάλιση παραγωγής κάτω από κανονικές και υπο-βέλτιστες συνθήκες. Το παρόν διεπιστημονικό και διακλαδικό ερευνητικό πρόγραμμα θα διεξαχθεί με τη συνεργασία των ακαδημαϊκών ερευνητικών ομάδων Φυσιολογίας Καταπονήσεων Φυτών (ΤΕΠΑΚ) και Επεξεργασίας Πολυμερών (Πανεπιστήμιο Κύπρου), της εταιρίας Τεχνοχημική και την υποστήριξη του βιομηχανικού εταίρου Αλιόν. Αυτή η συνεργασία θέτει τα θεμέλια για την αυξημένη ανταγωνιστικότητα των ακαδημαϊκών ερευνητικών ομάδων και των βιομηχανικών εταίρων που συμμετέχουν στο έργο μέσω της καθοδήγησης των ερευνητικών δραστηριοτήτων σε αναδυόμενα πεδία έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξη με επίδραση σε εθνικές και πανευρωπαϊκές αγρο-βιομηχανίες και αγορές σπόρων.
Συντονιστής: Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων, Δρ Βασίλειος Φωτόπουλος.
Προϋπολογισμός έργου: €199,998.40
7. Οι επιδράσεις της διάρκειας της εκπαίδευσης στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό και στη λήψη χρηματοοικονομικών αποφάσεων
Η συντονίστρια του έργου και ο Αν. Καθηγητής Παναγιώτης Ανδρέου του Τμήματος Εμπορίου, Χρηματοοικονομικών και Ναυτιλίας θα διεξάγουν το παρόν ερευνητικό πρόγραμμα το οποίο θα συμβάλει σε θέματα χρηματοοικονομικής παιδείας και θα ενισχύσει τις ενέργειες για προώθηση της χρηματοοικονομικής παιδείας στα σχολεία της Κύπρου. Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός ορίζεται ως η γνώση, η συμπεριφορά και η στάση του ατόμου να λάβει χρήσιμες οικονομικές αποφάσεις. Η χρηματοοικονομική εκπαίδευση, ως μορφή ανθρώπινου κεφαλαίου, μπορεί να έχει ανεκτίμητα οφέλη για το άτομο, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Χρησιμοποιώντας το πλαίσιο του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, η έρευνα EduFinLit έχει ως κύριο στόχο να κατανοήσει και να αναλύσει το μέγεθος και τη διάρκεια της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης και παράλληλα να προσδιορίσει το αντίκτυπό αυτής της διάρκειας στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό του ατόμου. Συγκεκριμένα, η έρευνα σκοπεύει να προσδιορίσει τη διάρκεια της επίδρασης στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό, η οποία θα παρέχει βαθύτερη κατανόηση του χρονικού πλαισίου επανεκπαίδευσης ατόμων των οποίων οι γνώσεις και οι δεξιότητες εξασθενίζουν. Επίσης θα συμβάλει στην απάντηση ερωτημάτων κοινωνικής σημασίας. Για παράδειγμα, αξίζει η χρηματοδότηση που δαπανάται για τη χρηματοοικονομική εκπαίδευση; H διάρκειά της εκπαίδευσης στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό αλλάζει ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των ατόμων (π.χ. φύλο, κοινωνικοοικονομικές συνθήκες κλπ.); Ποιος είναι ο χρόνος επανεκπαίδευσης για την πρόληψη της αλλοίωσης των δεξιοτήτων. Επιπλέον, το παρόν έργο αποσκοπεί στην εξέταση της επιρροής της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης στη λήψη χρηματοοικονομικών αποφάσεων και αν η χρηματοοικονομική εκπαίδευση καλλιεργεί τη σωστή λήψη αποφάσεων.
Τα αποτελέσματα της έρευνας θα βοηθήσουν για να γίνει ο κατάλληλος χειρισμός στον τρόπο που η χρηματοοικονομική παιδεία και εκπαίδευση εντάσσεται τόσο στο εκπαιδευτικό σύστημα όσο και γενικότερα στην κοινωνία μέσα από το πλαίσιο life-long learning. Αντίστοιχα τα αποτελέσματα θα συμβάλλουν σε στοχευμένα έγγραφα πολιτικής που θα μπορούν να εφαρμοστούν στα εθνικά σχέδια στρατηγικής των κυβερνήσεων παγκοσμίως για την αντιμετώπιση του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού.
Το παρόν ερευνητικό πρόγραμμα θα υλοποιηθεί με τη συνεργασία ερευνητών από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) και το Κολέγιο Επιχειρηματικών Σπουδών Κύπρου (CBS).
Προϋπολογισμός Έργου: €119,910.00
Συντονίστρια: Δρ Άντρη Κυριζή.