Συγκριτική Έκθεση σχετικά με τα ευρήματα ερευνητικής μελέτης αναφορικά με την έκταση και τα χαρακτηριστικά των γυναικοκτονιών σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες, δημοσιεύει η κοινοπραξία FEM-United, στην οποία συμμετέχει και το ΤΕΠΑΚ, στο πλαίσιο  του έργου FEM-UNITED για την Πρόληψη των Γυναικoκτονιών στην Ευρώπη.

Το FEM-UnitED είναι ένα διετές διακρατικό έργο που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Δικαιώματα, Ισότητα και Ιθαγένεια» της ΕΕ  στο οποίο συμμετέχουν 5 ευρωπαϊκές χώρες: Κύπρος, Γερμανία, Μάλτα, Πορτογαλία και Ισπανία.

Καθημερινά, ανά το παγκόσμιο, 137 γυναίκες και κορίτσια δολοφονούνται λόγω του φύλου τους από μέλος της οικογένειας ή από ένα νυν ή πρώην σύντροφο.

Η γυναικοκτονία δεν είναι μόνο η πιο ακραία εκδήλωση έμφυλης βίας κατά των γυναικών, αλλά και η πιο βίαιη εκδήλωση έμφυλης διάκρισης και ανισότητας.

Το έργο FEM-United στόχο έχει να αναδείξει την επείγουσα ανάγκη ανάπτυξης και εφαρμογής αποτελεσματικών στρατηγικών για την πρόληψη των γυναικοκτονιών. Συγκεκριμένα, το έργο επικεντρώνεται στην πρόληψη των γυναικοκτονιών στο πλαίσιο της συντροφικής βίας και/ή της ενδοοικογενειακής βίας. Ένας βασικός τρόπος με τον οποίο το έργο συνέβαλε σε αυτό είναι με την ανάπτυξη μιας βάσης ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων, μέσω της συλλογής δεδομένων για τη γυναικοκτονία σε 5 ευρωπαϊκές χώρες. Η συγκριτική Έκθεση συγκεντρώνει όλα τα δεδομένα και τα ευρήματα αυτής της διαδικασίας συλλογής δεδομένων και παρέχει συγκριτική ανάλυση.

Η έρευνα FEM-United έδειξε ότι το 2019-2020, 629 γυναίκες δολοφονήθηκαν στην Κύπρο, τη Γερμανία, τη Μάλτα, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Το 60% των γυναικοκτονιών διαπράχθηκε από νυν ή πρώην σύντροφο.

Τα κύρια ευρήματα της συγκριτικής Έκθεσης:

• 629 γυναικοκτονίες διαπράχθηκαν μεταξύ 2019-2020 συνολικά στις πέντε χώρες: η πλειοψηφία  των γυναικοκτονιών διαπράχθηκε στη Γερμανία. Ωστόσο, το ποσοστό κατά αναλογία πληθυσμού ήταν υψηλότερο στην Κύπρο, ακολουθούμενη από την Πορτογαλία και τη Μάλτα.
• Οι γυναικοκτονίες στο πλαίσιο συντροφικής σχέσης είναι η πιο κοινή μορφή γυναικοκτονίας: το 60% όλων των θυμάτων που εντοπίστηκαν, δολοφονήθηκαν από νυν ή πρώην σύντροφο. Η πλειοψηφία των γυναικοκτονιών πραγματοποιήθηκε στο σπίτι του θύματος ή/και του δράστη.
• Οι υφιστάμενες διαδικασίες συλλογής δεδομένων για τις γυναικοκτονίες είναι ανεπαρκείς και δεν λαμβάνουν υπόψη την έμφυλη διάσταση του φαινομένου. Μόνο η Ισπανία έχει θεσπίσει στοχευμένες και εξειδικευμένες διαδικασίες συλλογής δεδομένων για τις γυναικοκτονίες, αναγνωρίζοντας τη σχέση μεταξύ γυναικοκτονίας, έμφυλης βίας και ανισότητας.
• Ως προς τα χαρακτηριστικά δραστών και θυμάτων, η έρευνα έδειξε ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που να υποδηλώνουν υψηλότερο κίνδυνο γυναικοκτονίας κοινό σε όλες τις χώρες: υπάρχει ποικιλία θυμάτων και δραστών όσον αφορά την ηλικία, την εκπαίδευση, το επάγγελμα, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση και το μεταναστευτικό υπόβαθρο.
• Οι γυναικοκτονίες διαπράττονται από άνδρες: Πάνω από το 99% όλων των δραστών γυναικοκτονιών στις 5 χώρες ήταν άνδρες.
• Παρά την ύπαρξη ιστορικού βίας, υπήρξε ελάχιστη έως καθόλου ανάμειξη ή υποστήριξη από τις αρχές πριν από τις γυναικοκτονίες: ένας μικρός αριθμός περιπτώσεων ήταν εις γνώση των αρχών και σε ελάχιστες περιπτώσεις είχαν λάβει προστατευτικά μέτρα.
• Τα ΜΜΕ πολύ σχυχνά ρομαντικοποιούν τις υποθέσεις γυναικοκτονιών, παρουσιάζοντάς τις ως μεμονωμένα περιστατικά, μέσω μιας δημοσιογραφικής γλώσσας που ενοχοποιεί το θύμα και αναπαράγει τα έμφυλα στερεότυπα.
• Η ανισότητα των φύλων, αποτελεί την κύρια αιτία των διακρίσεων και της βίας κατά των γυναικών η οποία εξακολουθεί να υφίσταται σε όλες τις χώρες: αν και σε διαφορετικό βαθμό, η ύπαρξη των δομικών ανισοτήτων μεταξύ γυναικών και ανδρών είναι αξιοσημείωτη σε όλες τις χώρες.

Η παρούσα συγκριτική Έκθεση παραθέτει τις ακόλουθες συστάσεις προς τα κράτη της ΕΕ για αποτελεσματικότερη προστασία των γυναικών και την πρόληψη της γυναικοκτονίας:

• Αναγνώριση των δολοφονιών γυναικών και κοριτσιών στα πλαίσια της έμφυλης βίας ως γυναικοκτονίες σε νομοθετικό, πολιτικό και πρακτικό επίπεδο.
• Συστηματική συλλογή στατιστικών δεδομένων για τη βία κατά των γυναικών και τις γυναικοκτονίες, για καλύτερο σχεδιασμό και εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών και μέτρων πρόληψης.
• Βελτίωση των διαδικασιών και εργαλείων αξιολόγησης κινδύνου αναγνωρίζοντας και αντιμετωπίζοντας τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την έμφυλη βία, όπως είναι η καταναγκαστική και ελεγκτική συμπεριφορά.
• Ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού όλων των εμπλεκόμενων φορέων για τη διασφάλιση αποτελεσματικών παρεμβάσεων παροχής στήριξης και προστασίας στις γυναίκες, καθώς και παρακολούθησης των δραστών.
• Λήψη μέτρων για την αποτελεσματική διερεύνηση υποθέσεων βίας κατά γυναικών και κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικοκτονιών, καθώς και την ποινική δίωξη και τιμωρία των δραστών.
• Εφαρμογή υποχρεωτικής και συστηματικής εκπαίδευσης για όλους και όλες τους/τις επαγγελματίες πρώτης γραμμής, συμπεριλαμβανομένης και της εκτίμησης κινδύνου, καθώς και των επιβλαβών/σεξιστικών στάσεων, συμπεριφορών και στερεοτύπων.
• Προώθηση της ισότητας των φύλων και καταπολέμηση των σεξιστικών συμπεριφορών και των έμφυλων στερεοτύπων που προκαλούν τη βία κατά των γυναικών, μέσω της εκπαίδευσης, αλλά και της ενημέρωσης και συνεργασίας με τα ΜΜΕ.
• Προώθηση και υποστήριξη εξειδικευμένων υπηρεσιών στήριξης και προστασίας των γυναικών θυμάτων μέσω επαρκούς και βιώσιμης χρηματοδότησης των ΜΚΟ.

Βρείτε την έκθεση [Αγγλικά] εδώ