Ολοκληρώθηκε ο κύκλος των μαθημάτων επί του αντικειμένου της Νοσηλευτικής Ψυχικής Υγείας στο Τμήμα Νοσηλευτικής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου(ΤΕΠΑΚ), στον οποίο συμμετείχε για πρώτη φορά ειδικός βάσει εμπειρίας (expert by experience).

Πρόκειται για μια πρωτοποριακή για τα κυπριακά δεδομένα προσέγγιση συνεργατικής διαμόρφωσης σχεδίου μαθήματος και διεκπεραίωσής του στις επιστήμες υγείας. Συγκεκριμένα, στον σχεδιασμό και στην παράδοση των εν λόγω διαλέξεων συμμετείχαν άτομα τα οποία έχουν διαγνωστεί με σοβαρό ψυχικό νόσημα.

Γενικότερα, μέσα από τη συνεργασία ακαδημαϊκών και ειδικών βάσει εμπειρίας γίνεται μια προσπάθεια να έρθουν σε άμεση επαφή οι μελλοντικοί επαγγελματίες ψυχικής υγείας με τα μέλη του γενικού πληθυσμού στα οποία θα απευθύνονται οι υπηρεσίες τους. Η διαφορά με την κλινική εκπαίδευση των φοιτητών που γίνεται στους χώρους των υπηρεσιών ψυχικής υγείας είναι ότι μέσα στο αμφιθέατρο οι χρήστες των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, και ειδικότερα τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν τα ίδια ρόλο εκπαιδευτή προς τους φοιτητές/φοιτήτριες, και όχι ρόλο δέκτη των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

 Με τον τρόπο αυτό, οι χρήστες των υπηρεσιών υγείας έχουν τη δυνατότητα να κάνουν παρεμβάσεις προς τους φοιτητές που συμβάλλουν στην προαγωγή της ενσυναίσθησης των μελλοντικών επαγγελματιών υγείας, αλλά και στην ουσιαστική αποδοχή των ατόμων με ψυχικό νόσημα και του αποστιγματισμού τους από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Επίσης, σε ένα τέτοιο μαθησιακό περιβάλλον, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες έχουν τη δυνατότητα να θέσουν άμεσα τους προβληματισμούς τους σχετικά με ζητήματα φροντίδας και ποιότητας ζωής και να λάβουν απαντήσεις από αυτούς που έχουν την εμπειρία. Με τον τρόπο αυτό, η εκπαίδευση που παρέχουν οι ακαδημαϊκοί μέσω των ερευνητικών δεδομένων, συμπληρώνεται με άμεσο τρόπο από τη βιωματική εμπειρία των ατόμων που έχουν έρθει σε επαφή με το υπό μελέτη φαινόμενο.

Αυτή η συνεργατική προσέγγιση των πανεπιστημιακών παραδόσεων αγκαλιάστηκε από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες του Τμήματος Νοσηλευτικής, οι οποίοι και οι οποίες εξέφρασαν την ικανοποίησή τους από τον συγκεκριμένο τρόπο εκπαίδευσης στο πλαίσιο ανοιχτής συζήτησης ανατροφοδότησης που έγινε για το θέμα αυτό. 

Κατά το εαρινό και χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκό έτους 2023 στις διαλέξεις των μαθημάτων Νοσηλευτικής Ψυχικής Υγείας, τι οποίες συντονίζει η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δρ Μαρία Καρανικόλα, συμμετείχε ως ειδικός βάσει εμπειρίας η κα Πόλυ Γρηγορά, μέλος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ), και πρώην Πρόεδρος του παρατηρητηρίου για την Ψυχική Υγεία «ο Αντιφών», του μη κυβερνητικού οργανισμού με τον οποίο ξεκίνησε η συνεργασία αυτή.

Για τη συνεργασία αυτή η κα Πόλυ Γρηγορά ανέφερε: « Όλα ξεκίνησαν πριν δυο χρόνια. Αρχικά η συνεργασία εφαρμόστηκε πιλοτικά, μιας και η συμμετοχή των ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας  στην εκπαίδευση των μελλοντικών επαγγελματιών υγείας & ψυχικής υγείας ήτανε κάτι εντελώς καινούργιο για τα κυπριακά δεδομένα. Η άμεση συναναστροφή μου με τους  φοιτητές και της φοιτήτριες , και η συνεπακόλουθη δυνατότητα να συζητάμε  ανοιχτά τις απορίες τους , θεωρώ ότι τους έδωσε τη δυνατότητα να διευρύνουν το πλαίσιο των γνώσεων τους, από τη μια, αλλά και να ενισχύσουν την ενσυναίσθησή τους. Έτσι, θεωρώ ότι οι φοιτητές και οι φοιτήτριες ενισχύθηκαν, ώστε  να κατανοήσουν πληρέστερα την ψυχοσύνθεση των συνανθρώπων τους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες ψυχικής υγείας. Με μεγάλη χαρά αναφέρω, επίσης, ότι έχει ξεκινήσει μια ερευνητική διαδικασία αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της πρωτοβουλίας αυτής. Από τις πρώτες τοποθετήσεις των φοιτητών βλέπουμε ότι η ανατροφοδότηση είναι θετική ,οπότε αυτό το πρόγραμμα αναμένουμε ότι θα συνεχίσει να «τρέχει».

Συνολικά, αυτό που επιθυμώ να επισημάνω προς τους φοιτητές και τις φοιτήτριες είναι ότι τις περισσότερες φορές θα χρειαστεί να περιθάλψουν ανθρώπους με πολύπλοκες και πολυπληθείς ανάγκες, και μάλιστα σε φάσεις που και οι ίδιοι θα νιώθουν κουρασμένοι/νες και ότι δεν αντέχουν άλλο…εκεί λοιπόν είναι σημαντικό να σκέφτονται ότι θα μπορούσαν να ήταν οι ίδιοι στη θέση του θεραπευομένου, ή κάποιο δικό τους άτομο, και το πιο σημαντικό που θα χρειάζονταν τότε πιθανά να ήταν η ενσυναίσθηση. Για τον λόγο αυτό, ευελπιστώ η συμμετοχή μου να συμβάλλει κατά κύριο λόγο, στην ενδυνάμωση της ενσυναίσθησης των μελλοντικών επαγγελματιών υγείας και ψυχικής υγείας».