Ελένη Γιαννακού, Διδακτορική Φοιτήτρια Λογοθεραπείας, Λογοθεραπεύτρια, ΤΕΠΑΚ

Δρ Έλενα Θεοδώρου, Επίκουρη Καθηγήτρια Λογοθεραπείας, ΤΕΠΑΚ

Η Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή (ΑΓΔ) είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να κατανοεί ή/και να παράγει λόγο, χωρίς να υπάρχει εμφανής βιοϊατρική αιτία. Οι γλωσσικές δυσκολίες που προκαλεί η ΑΓΔ είναι επίμονες και μπορεί να παραμείνουν στην ενήλικη ζωή, ειδικά εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα και κατάλληλα.

Οι επιπτώσεις της ΑΓΔ είναι ποικίλες και επηρεάζουν διάφορες πτυχές της ζωής. Παιδιά με ΑΓΔ συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη σχολική επίδοση, ενώ παράλληλα μπορεί να παρουσιάζουν δυσκολίες στη δημιουργία κοινωνικών και διαπροσωπικών σχέσεων λόγω προβλημάτων επικοινωνίας. Αν δεν υπάρξει έγκαιρη παρέμβαση, αυτά τα παιδιά μπορεί να αναπτύξουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, να αισθάνονται απομονωμένα και να δυσκολεύονται να ενταχθούν στην αγορά εργασίας ως ενήλικες.

Η διάγνωση της ΑΓΔ είναι ζωτικής σημασίας, καθώς επιτρέπει την ακριβή κατανόηση των γλωσσικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει το παιδί.  Αυτό διασφαλίζει ότι το παιδί θα λάβει την απαραίτητη υποστήριξη τόσο τη λογοθεραπευτική όσο και την εκπαιδευτική. Η έγκαιρη διάγνωση και η συστηματική υποστήριξη είναι κρίσιμες για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της μελλοντικής επιτυχίας των παιδιών με ΑΓΔ.

Ο καθορισμός της διάγνωσης είναι απαραίτητος για την αποφυγή σύγχυσης σχετικά με την αιτία των γλωσσικών δυσκολιών του παιδιού. Χωρίς διάγνωση, το παιδί μπορεί να θεωρήσει ότι οι δυσκολίες του οφείλονται σε γενικές αδυναμίες, όπως νοητική ανεπάρκεια, με αποτέλεσμα να νιώθει απομονωμένο και διαφορετικό από τους συνομηλίκους του. Επιπλέον, η διάγνωση βοηθά το ίδιο το παιδί, την οικογένειά του και τους επαγγελματίες να επικεντρωθούν στη γλώσσα ως κύριο πρόβλημα, αντί να ασχολούνται με δευτερεύοντα ζητήματα.

Η έγκαιρη διάγνωση ενδυναμώνει το παιδί, βοηθώντας το να κατανοήσει τις δυνατότητες και αδυναμίες του, ενώ επιτρέπει στους θεραπευτές να σχεδιάσουν ένα εξατομικευμένο πλάνο παρέμβασης βασισμένο στις συγκεκριμένες ανάγκες του. Έτσι, το παιδί αναπτύσσει μια ισχυρότερη αυτοαντίληψη και αποφεύγει τον κίνδυνο να υποτιμήσει τον εαυτό του λόγω της έλλειψης κατανόησης των δυσκολιών του.

Παρά τη σημασία της διάγνωσης, πολλοί επαγγελματίες αποφεύγουν τον καθορισμό της για διάφορους λόγους. Συχνά αισθάνονται ότι δεν διαθέτουν την απαιτούμενη αυτοπεποίθηση ή δεξιότητες, δεν έχουν χρόνο ή τα κατάλληλα διαγνωστικά εργαλεία. Επίσης, επικρατείο φόβος ότι η αύξηση των διαγνώσεων θα επιβαρύνει το σύστημα υγείας και επαίδευσης με περισσότερα παιδιά που χρειάζονται λογοθεραπεία. Ωστόσο, αυτός ο φόβος είναι λανθασμένος, καθώς η έγκαιρη και σωστή παρέμβαση εξοικονομεί πόρους μακροπρόθεσμα, μειώνοντας τις επιπτώσεις της διαταραχής.

Χωρίς κατάλληλη διάγνωση και θεραπευτική παρέμβαση, τα παιδιά με ΑΓΔ μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρές συνέπειες στη σχολικήεπίδοσή τους, στις κοινωνικές σχέσεις τουςκαι στη μετέπειτα επαγγελματική ζωή τους. Οι γλωσσικές δυσκολίες που παραμένουν χωρίς θεραπεία μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, κοινωνική απομόνωση, και δυσκολία στην εύρεση εργασίας. Αντίθετα, μια σαφής διάγνωση μπορεί να ενδυναμώσει το άτομο, δίνοντας τη δυνατότητα στην οικογένεια, αλλά και σε όσους ασολούνται με το παιδί (π.χ. εκπαιδευτικούς) να κατανοήσουν καλύτερα την κατάσταση και να αναζητήσουν τις κατάλληλες υποστηρικτικές δομές.

Η διάγνωση της ΑΓΔ είναι καίριας σημασίας για την πρόοδο και την ευημερία του παιδιού. Μέσα από μια συστηματική και ολοκληρωμένη αξιολόγηση, μπορούμε να καθορίσουμε την ακριβή φύση των γλωσσικών δυσκολιών και να εξασφαλίσουμε την παροχή των απαραίτητων και κατάλληλων υπηρεσιών. Με αυτό τον τρόπο, βοηθάμε τα παιδιά να εξελιχθούν σε ενήλικες που θα μπορούν να συνεισφέρουν θετικά στην κοινωνία.

Η 18η Οκτωβρίου 2024 έχει οριστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για την ΑΓΔ από τη διεθνή πλατφόρμα Raising Awareness of Developmental Language Disorder (RADLD). Το σύνθημα της φετινής εκστρατείας είναι «Μιλάμε για την Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή - Speak up for DLD», καλώντας επαγγελματίες, γονείς και άτομα που επηρεάζονται από την ΑΓΔ να ενώσουν τις φωνές τους και να συμβάλουν στην ενημέρωση για τη διαταραχή.

Το Ερευνητικό Εργαστήριο ΕΠΙΛΟΓο του Τμήματος Επιστημών Αποκατάστασης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, καθώς και το προσωπικό του, συμμετέχουν ενεργά και φέτος σε αυτή την προσπάθεια, λαμβάνοντας μέρος σε ποικίλες δράσεις. Αυτές περιλαμβάνουν ανάμεσα σε άλλα τη συμμετοχή στην Ομάδα Ειδικού Ενδιαφέροντος και Διάχυσης για τις Γλωσσικές Διαταραχές του Συλλόγου Εγγεγραμμένων Λογοπαθολόγων Κύπρου, τη διοργάνωση ημερίδων σε Δήμους, τις ενημερωτικές εκδηλώσεις σε σχολεία, καθώς και την αρθρογραφία.

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε:

• https://epilogo.cut.ac.cy/
• https://radld.org/
• https://speechtherapy.org.cy/ομάδα-ειδικού-ενδιαφέροντος-διάχυση/

• https://mosinian.com/actionfordld