Την Τετάρτη 29 Ιουλίου 2020 πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο Χολετριών της Πάφου, η Εκδήλωση για την επίδειξη του Φυσικού Συστήματος Επεξεργασίας Αποβλήτων Τεχνητού Υγροβιότοπου, και η οποία σηματοδότησε ουσιαστικά την έναρξη της λειτουργίας του μέσω του χρηματοδοτημένου έργου Interreg Balkan- Mediterranean Programme 
“Optimization of decentralized domestic wastewater treatment and sanitation via Constructed Wetlands” με ακρωνύμιο «DOMUS_CW”. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κύριος Κώστας Καδής.

Σκοπός του έργου είναι  η αναβάθμιση, μελέτη και παρακολούθηση συστημάτων  τεχνητών υγροβιότοπων που επεξεργάζονται αστικά απόβλητα στα Βαλκάνια. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του έργου έχουν αναβαθμιστεί 2 τεχνητοί υγροβιότοποι: στο Πλουτοχώρι Δήμου Ανδρίτσαινα- Κρέστενα Πελοπονήσσου και στην κοινότητα Χολετριών Πάφου, όπου  μελετάται και συγκρίνεται η απόδοση τους με σκοπό να αναδειχθούν οι προοπτικές των τεχνητών υγροβιότοπων στα Βακλάνια. Το έργο ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 2017 και πρόκειται να λήξει στις 30 Νοεμβρίου 2020.

Μετά το καλωσόρισμα από τον Πρόεδρο του Κοινοτικού Συμβουλίου Χολετριών, κου. Κυριάκου Παπαλαζάρου έγινε παρουσίαση και ανασκόπηση του έργου από τον Συντονιστή του έργου για την Κύπρο, Δρ Ιωάννη Βυρίδη, Επίκουρο Καθηγητή του Τμήματος Χημικής Μηχανικής του ΤΕΠΑΚ. Στη συνέχεια έγινε παρουσίαση της Λειτουργίας του Τεχνικού Υγροβιότοπου Χολετιρών από τον Εξωτερικό Σύμβουλο του ΤΕΠΑΚ, κο. Γιώργο Διαλυνά. Ακολούθησε χαιρετισμός από την Πρόεδρο του Ινστιτούτου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης, κα. Μαρία Ζαχαρίου Δώδου. Χαιρετισμό απεύθυνε επίσης ο Υπουργός Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κος. Κώστας Καδής και ακολούθως έγινε συζήτηση για το σύστημα.

Ακολούθησε αγιασμός και ξενάγηση στον Τεχνικό Υγροβιότοπο και στη συνέχεια η Κοινότητα Χολετριών με την Αναπτυξιακή Εταιρεία Πάφου «Αφροδίτη» παρέθεσαν δείπνο για όλους τους παρευρισκόμενους.

Σύμφωνα με τον Δρ Ιωάννη Βυρίδη, οι ρύποι που εισέρχονται στους τεχνητούς υγροβιότοπους απομακρύνονται λόγω βιοδιάσπασης κυρίως από αερόβιους μικροοργανισμούς. Οι μικροοργανισμοί αυτοί βρίσκονται στην ριζόφαιρα των καλαμιών, στους μίσχους των καλαμιών, σε βιοφίλμ σε επιφάνειες μέσα στον υγροβιότοπο και αιωρούνται στην λίμνη. Οι μικροοργανισμοί λαμβάνουν οξυγόνο  για να επιτελέσουν τις αντιδράσεις διάσπασης των ρύπων,  μέσω των καλαμιών λόγω της φωτοσύνθεσής τους, και μέσω της μεταφοράς του οξυγονου από την  επιφάνεια της λίμνης. Επίσης, ρύποι απομακρύνονται λόγω προσρόφησης στο πληρωτικό υλικό, λόγω καθίζησης, λόγω φωτοοξείδωσης, εξάτμισης καθώς και άντλησης από τα καλάμια. Ο υγροβιότοπος, πέραν της φιλοξενίας πολλών έμβιων όντων όπως βατράχων, πουλιών και άλλων εμπλουτίστηκε με τα ψάρια Gabusia affinis από το Φράγμα Λυμπιών γνωστά ως κουνοπόψαρα. Τα Gambusia affinis ανάλογα με το μέγεθος τους καταναλώνουν από 100 έως 1000 προνύμφες σε 24 ώρες. Αυτή τη στιγμή μέσα στην ξηρότητα της περιοχής ο υγροβιότοπος εμφανίζεται σαν μια μικρή όαση.

Ο Δρ Ιωάννης Βυρίδης τόνισε επίσης ότι η πραγματοποίηση αυτού του έργου αποδεικνύει ότι η επιστήμη δεν μένει κρυμμένη στους εργαστηριακούς πάγκους και δεν είναι για τους λίγους, αλλά μπορεί να αξιοποιηθεί για τα οφέλη της κοινωνίας, δίνοντας προοπτική  στην επεξεργασία αποβλήτων σε αποκεντρωμένες κοινότητες.

Ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος συγχάρηκε τους εμπλεκόμενους και τόνισε ότι μια τέτοια πρωτοβουλία εμπίπτει στους στόχους του Υπουργείου για ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ Επιστημονικής κοινότητας και  κοινωνίας. Επεσήμανε επίσης, ότι το έργο θα πρέπει να αποτελέσει πρότυπο για κοινότητες για επεξεργασία αποβλήτων με φυσικά συστήματα και αειφορία.

Την εκδήλωση τίμησαν επίσης με την παρουσία τους οι βουλευτές Χαράλαμπος Θεοπέμπτου (Κίνημα Οικολόγων) και Κώστας Κωνσταντίνου (ΔΗ.ΣΥ), ο Πρύτανης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου – Καθηγητής Παναγιώτης Ζαφείρης, Κοινοτάρχες κοντινών κοινοτήτων της Πάφου, εκπρόσωποι του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, του ΕΤΕΚ Κύπρου, καθώς και εκπρόσωποι περιβαλλοντικών οργανώσεων.