Το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, όπως κάθε χρόνο, προβαίνει και για το 2019, σε ανασκόπηση της χρονιάς που πέρασε, παρουσιάζοντας τις δράσεις και το ερευνητικό του έργο, στους τομείς της Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Ένα έργο που θεωρείται πρωτοπόρο σε παγκόσμιο επίπεδο και έχει κερδίσει και την εκτίμηση, αλλά και τον σεβασμό, από την επιστημονική κοινότητα και τους σημαντικότερους  παγκόσμιους  επιστημονικούς Φορείς.

Το Εργαστήριο, υπό την διεύθυνση του Δρ. Μαρίνου Ιωαννίδη, έχει τοποθετήσει επάξια την Κύπρο στην κορωνίδα της Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αφού  κατέχει, από το 2018,  δυο σημαντικές έδρες, μοναδικές σε παγκόσμιο επίπεδο, την Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (UNESCO Chair on Digital Cultural Heritage), όπως επίσης και την Έδρα του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Χώρου(EU-ERA Chair on Digital Cultural Heritage), ως αναγνώριση του σπουδαίου έργου που επιτελεί.

Η αναγνώριση του παγκόσμιου ρόλου του Εργαστηρίου, επιβεβαιώνει, όχι μόνο την αξία του σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και τη συστηματική, μεθοδική, πρωτοπόρα και καινοτόμα εργασία του, όλα αυτά τα χρόνια, καθιστώντας την Κύπρο, παγκόσμιο κέντρο εξελίξεων στο χώρο της Επιστήμης, της Καινοτομίας, της Έρευνας και της διαμόρφωσης της παγκόσμιας πολιτικής στη διαχείριση και διάσωση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Ανθρώπου.

Η έντονη ερευνητική, εκπαιδευτική και κοινωνική του δραστηριότητα, αλλά και η δυναμική του εμπλοκή σε συνέδρια, εργαστήρια, σεμινάρια, διεθνείς συνεργασίες, συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά έργα, βραβεύσεις κατά το 2019, αντανακλούν την ενεργή του εμπλοκή σε όλα τα επίπεδα της καινοτομίας, έρευνας, παιδείας, χάραξης πολιτικής και ανάπτυξης στον συγκεκριμένο τομέα, αλλά και το υψηλό ποιοτικό επίπεδο των αποτελεσμάτων, που  διαφαίνονται παρακάτω:

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑ

1. H2020 ERA Chair Mnemosyne www.digitalheritagelab.eu

Η Έδρα του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Χώρου στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (ERA Chair on Digital Cultural Heritage), με το ακρωνύμιο  ‘Μνημοσύνη’, έχει διάρκεια πέντε (5) χρόνων, με χρηματοδότηση ύψους €2.5 εκ.  Πρώτη αποστολή της είναι η στελέχωση της με έξι υποψήφιους διδάκτορες και τρεις μεταδιδακτορικούς ερευνητές.  Η ομάδα, θα εστιάσει το ερευνητικό της έργο στην ολιστική τεκμηρίωση της ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς και θα αναπτύξει σε στενή συνεργασία με την αντίστοιχη Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ και διεθνούς οργανισμούς ένα καινοτόμο πενταετές σχέδιο δράσης σε εθνικό, περιφερικό, πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο το οποίο θα επικεντρώνεται σε τεχνολογίες αιχμής.

Στην εναρκτήρια τελετή του ‘Μνημοσύνη’ που έλαβε χώρα από τις 4 μέχρι τις 6 Δεκεμβρίου 2019  στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου, στη Λευκωσία, ο καθηγητής Κυριάκος Ευστάθιου πουριάστηκε το πρόγραμμα του έργου και ακολούθησε λεπτομερής συζήτηση για τον προγραμματισμό του πλαισίου δράσης. Στην τριήμερη εκδήλωση είχαν λάβει μέρος διακεκριμένοι επιστήμονες από διάφορες χώρες οι οποίοι τόνισαν την σημασία του ερευνητικού έργου και αποτελεσμάτων του στο ΤΕΠΑΚ, στην Κύπρο, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη.     

2. Interreg Greece-Cyprus DigiArc, https://www.digiarc.eu/el/

Το Έργο «Ψηφιακό Τόξο Πολιτισμού Ελλάδος-Κύπρου: Διάσωση και ανάδειξη της μεσαιωνικής πολιτιστικής κληρονομιάς στη νησιωτική περιοχή του Αιγαίου και της Κύπρου», έχει κεντρική ιδέα τη διατήρηση, προστασία και ανάδειξη του πολιτισμικού περιβάλλοντος στην Κύπρο και στα νησιά του Αιγαίου.

Το υλικό αυτό παρουσιάζει μοναδική αξία στη σύνδεση της ιστορικής διαδρομής των δύο περιοχών, καθώς θα τεκμηριωθούν και αναδειχθούν μνημεία κοινής πολιτισμικής ιστορίας , καθώς και ο περιβάλλοντας χώρος τους, με εξαιρετική ακρίβεια και πιστότητα.

Εξαιρετικής σημασίας ήταν η Τεχνική Συνάντηση του Έργου η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 30 Οκτωβρίου μέχρι και 01 Νοεμβρίου 2019 στην Κύπρο και διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου. Στόχος της πράξης είναι η ανάδειξη πλούσιου πολιτιστικού αποθέματος του νησιωτικού χώρου της Ελλάδας και της Κύπρου, με χρήση μοντέρνων και καινοτόμων τεχνολογιών. Εστιάζει τις εργασίες του στην αποτύπωση, ψηφιοποίηση, τεκμηρίωση, διαφύλαξη, και προβολή  του φυσικού και πολιτισμικού αποθέματος, οχυρωματικών μεσαιωνικών έργων στην Κύπρο και τα Δωδεκάνησα. Αφορά σε δημιουργία σύγχρονης υποδομής για διαχείριση ψηφιοποιημένου αρχείου, σύγκριση και προβολή υλικού εξαιρετικής ιστορικής αξίας, (ντοκιμαντέρ/ταινίες 3Δ), ενθάρρυνση δικτύου διασυνοριακής συνεργασίας των δύο περιοχών, σε θέματα πολιτισμικού-φυσικού περιβάλλοντος και δημιουργία προϋποθέσεων για την προσβασιμότητα. Θα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά νέα τεχνολογία με τον συνδυασμό 3Δ σαρωτών και μη επανδρωμένων πτητικών συστημάτων (3D Laser scanners and drones), ενώ τα αποτελέσματα θα μοντελοποιηθούν για την κατασκευή 3Δ αρχιτεκτονικών σχεδίων (ΒΙΜ/ΗΒΙΜ)  και εφαρμογών μικτής πραγματικότητας (Mixed Reality) σε τέσσερα (4) κάστρα και τέσσερεις (4) πύργους στις παραλιακές περιοχές της Κύπρου.

Στην πράξη συμμετέχουν το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και  Ενημέρωσης (Υ.Ψ.Η.ΠΤ.Ε.) /Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ τομέα Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΕΔΟΤΠΕ ΤΠΕ) ως επικεφαλής Εταίρος, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου-Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας και το ΥΠΠΟΑ-Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου από την Ελληνική πλευρά, καθώς και το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) από την κυπριακή πλευρά.

Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 2.505.485€ και ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Ιούλιο του 2021.

Η πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) και από Εθνικούς πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου.

3. H2020 REvivEU, https://www.photoconsortium.net/europeforculture/nicosia/  

Το Ευρωπαϊκό Έργο REvivEU «WeAre #EuropeForCulture» που εστιαζόταν στην συνέχιση του κληροδοτήματος του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σκοπό είχε τη διοργάνωση εκδηλώσεων σε δέκα ευρωπαϊκές χώρες που συμμετείχαν στο έργο. Η έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά του ΤΕΠΑΚ, διοργάνωσε την πρώτη (1η) εκδήλωση πληθωρισμού με τίτλο «Από τις Μνήμες των Γονιών μας στα Μάτια των Παιδιών μας», για δωρεάν ψηφιοποίηση ιστορικού φωτογραφικού αρχείου και καταγραφή της μνήμης της Κύπρου.

Η εκδήλωση, απευθυνόταν προς όλους του πολίτες, οργανωμένους φορείς, σωματεία και οργανισμούς, με σκοπό τη συλλογή  και ψηφιοποίηση υλικού και φωτογραφιών της ιστορίας και παράδοσης της Κύπρου, κατά τη διάρκεια της πρώτης πεντηκονταετίας του εικοστού αιώνα. Είχε πραγματοποιηθεί από τις 16 μέχρι και 20 Δεκεμβρίου 2019 στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου στη Λευκωσία, με σκοπό να παραμείνει ζωντανή η μνήμη και ο πολιτισμός της Κύπρου στο πέρασμα του χρόνου, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Europeana, της ψηφιακής βιβλιοθήκης για τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό. Αξιοσημείωτο είναι πως έχει συγκεντρωθεί σημαντικό ποιοτικό ιστορικό υλικό,  από όλες τις κοινότητες της Κύπρου και διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία αγκάλιασαν την εκδήλωση με ιδιαίτερη συγκίνηση, διότι κατάφεραν να μοιραστούν με όλη την Ευρώπη ένα μέρος της μνήμης και προσωπικής ιστορίας τους.  

Σε επίσημη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου με μεγάλη επιτυχία, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του (μοναδικές ανθρώπινες ιστορίες και μαρτυρίες της ζωής και του πόνου Ευρωπαίων πολιτών) από την δράση του σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επίσης και  από τις πρώτες ημέρες των εργασιών του έργου στην Κύπρο . Χαιρετισμό απηύθυναν εκ μέρους του Υπουργού Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας κ. Πρόδρομου Προδρόμου, ο κ. Παύλος Παρασκευάς, Διευθυντής των Πολιτιστικών Υπηρεσιών, ο Δρ. Στέλιος Χειμώνας, Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Ψηφιακός πρωταθλητής Κύπρου και προεδρεύων της Εθνικής Επιτροπής για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά, η κ. Θέμις Χριστοφίδου, Γενική Διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο κ. Ιερόθεος Παπαδόπουλος, η Έφορος του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου Δρ Μόνικα Ασημένου, ο Διευθυντής της Έδρας της ΟΥΝΕΣΚΟ στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά, Δρ. Μαρίνος Ιωαννίδης και η κ. Antonella Fresa, συντονίστρια του Προγράμματος  RivivEU.

4. CLARIN ERIC,  https://www.clarin.eu/

Από την 1η Μαΐου 2019 η Κύπρος έχει ενταχθεί επίσημα στην Ευρωπαϊκή Υποδομή CLARIN ERIC και εκπροσωπείται από την Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), με τον Δρ. Μαρίνο Ιωαννίδη να έχει οριστεί Εθνικός συντονιστής για την Κύπρο.

Η εναρκτήρια τελετή της Κυπριακής Υποδομής έλαβε χώρα στις 3 Δεκεμβρίου 2019 στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου στη Λευκωσία, όπου έτυχαν ενημέρωσης εκπρόσωποι Κυπριακών πανεπιστημίων, φορέων και ερευνητικών κέντρων. Η Ευρωπαϊκή Υποδομή CLARIN-ERIC έχει ως στόχο την δημιουργία μιας ολοκληρωμένης και δια λειτουργικής ερευνητικής υποδομής Γλωσσικών Πόρων και Τεχνολογιών, στην υπηρεσία ερευνητών όλων των επιστημών. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται με την ενοποίηση ψηφιακών αρχειακών συλλογών, σε μια «ομοσπονδία πολύπλοκων βάσεων δεδομένων» με ενιαία διαδικτυακή πρόσβαση. Έτσι παρέχεται η δυνατότητα, σε καινοτόμα εργαλεία να επεξεργάζονται γλωσσικά δεδομένα με τον πιο απλό τρόπο. Πιο συγκεκριμένα, η Υποδομή επιχειρεί να ενσωματώσει γλωσσικούς πόρους κάθε είδους (κείμενα, εικόνες, βίντεο, λεξικά, μαγνητοφωνήσεις κτλ.) με εργαλεία γλωσσικής τεχνολογίας (αυτόματης εξαγωγής περίληψης από περίπλοκα πολυμεσικά δεδομένα, αναγνώρισης φωνής, συντακτικούς αναλυτές  και άλλα) σε ένα δίκτυο αποθετηρίων, διαθέσιμο σε ερευνητές από όλους τους χώρους και τις επιστήμες, στις χώρες- μέλη της Ευρωπαϊκής υποδομής. Στην εκδήλωση συμμετείχε και εξήρε την σημασία της Υποδομής η Καθηγήτρια Δρ. Bente Maegaard του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης και επίτιμο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του CLARIN-EU.

5. H2020 Marie S. Curie Innovative Training Network CHANGE (http://change-itn.eu/), Cultural Heritage Analysis for New Generations

Στα πλαίσια προάσπισης της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, η δράση «Marie S. Curie» αποτελεί το χρηματοδοτικό εργαλείο για το έργο «CHANGE», με συνολικό ύψος επιχορήγησης τεσσάρων (4) εκ. Ευρώ. Με έναρξη εργασιών το 2019, το 4ετές έργο φιλοδοξεί να δημιουργήσει καινοτόμες μεθόδους παρακολούθησης των αλλαγών και των φθορών που υφίστανται τα αντικείμενα πολιτιστικής κληρονομιάς, με στόχο την καλύτερη συντήρησή και διαφύλαξή τους για τις επόμενες γενεές. Το ερευνητικό καινοτόμο και εκπαιδευτικό έργο έχει σαν κύριο στόχο του την εκπαίδευση δεκαπέντε (15) υποτρόφων σε διδακτορικό επίπεδο στις τεχνολογίες αιχμής στους τομείς της καταγραφής, τεκμηρίωσης, διαφύλαξης και προστασίας της πολιτιστικής κληρονομίας μας. Η Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στο ΤΕΠΑΚ έχει εμπλακεί δυναμικά στην σύσταση της ερευνητικής πρότασης καθώς επίσης και του πλαισίου δράσης του συγκεκριμένου έργου όπου  διαδραματίζει ένα κύριο και σημαντικό επιστημονικό ρόλο για την εκπαίδευση όλων των υποτρόφων.   

6. Europeana Archeology, https://pro.europeana.eu/project/europeana-archaeology

Το έργο στοχεύει στην αύξηση του ψηφιακού περιεχομένου υψηλής ποιότητας για την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης από αρχαιολογικά μνημεία, ιστορικά κτίρια, πολιτιστικά τοπία και αντικείμενα που είναι προσβάσιμα μέσω της Europeana και είναι διαθέσιμα για επαναχρησιμοποίηση.

Κατά τη διάρκεια του έργου, οι εταίροι θα εμπλουτίσουν την ποιότητα των υφιστάμενων συλλογών, θα προσθέσουν νέες συλλογές και θα επιτύχουν στοχοθετημένη ψηφιοποίηση. Στην συνέχεια οι εργασίες θα εστιαστούν στη χαρτογράφηση των λεξιλογίων (για την λεπτομερή περιγραφή περίπλοκου 2Δ, 3Δ, οπτικοακουστικού υλικού), και για να αυξηθεί η χρήση των πολύγλωσσων δεδομένων με τεχνολογίες Linked Open Data θα συμβάλουν στην αύξηση της ποιότητας των μεταδεδομένων και θα οδηγήσουν επίσης στη δημιουργία ενός συνόλου υπηρεσιών για την αρχαιολογία που θα διατίθενται στους συλλέκτες της Europeana και στους φορείς παροχής περιεχομένου. Το περιεχόμενο που παρέχεται από το έργο θα είναι άμεσα διαθέσιμο στους χρήστες μέσω της θεματικής συλλογής Αρχαιολογίας.

Το έργο συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο του Βίλνιους με την ενεργή και δυναμική εμπλοκή της Έδρας της ΟΥΝΕΣΚΟ  στο ΤΕΠΑΚ. Οι εργασίες μας εστιάζονται στην ψηφιοποίηση αρχαιολογικών μνημείων μοναδικής και παγκόσμιας ιστορικής αξίας από την Κύπρο καθώς επίσης και την λεπτομερή τεκμηρίωση τους.

Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ευρωπαϊκής συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

7. H2020 Europeana Cultural Heritage Common, https://pro.europeana.eu/project/europeana-common-culture

Το έργο θα συμβάλει στη βελτίωση έως και τεσσάρων εκατομμυρίων αρχείων από τα 13,9 εκατομμύρια αρχεία που παρείχαν σήμερα οι συμμετέχοντες εθνικές πλατφόρμες συναθροίσεως μεταδεδομένων στην Europeana. Αυτά τα αρχεία θα βελτιωθούν για να καλύψουν τουλάχιστον τη Βαθμίδα 2 του Europeana Publishing Framework. Επιπλέον, έως και 1.7 εκατομμύρια νέα αρχεία που συμμορφώνονται με την κατηγορία 3 και την κατηγορία 4 θα παραδοθούν στην Europeana. Ο σημασιολογικός εμπλουτισμός θα πειραματιστεί για να βελτιώσει την ανιχνευσιμότητα και την των αρχείων της Europeana με σκοπό να είναι καλύτερα κατανοητά και χρήσιμα για κάθε τύπο χρήστη. Τέλος, το πρόγραμμα παρέχει ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων, εκπαιδευτικών σεμιναρίων, ηλεκτρονικής παρουσίας και δημοσιεύσεων, προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για την Europeana και η ανάπτυξη ικανοτήτων στον πολιτιστικό τομέα. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ευρωπαϊκής συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

8. Creative Europe OPHERA – EU https://www.ophera.beniculturali.it

Το έργο αποσκοπεί -για πρώτη φορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση- να αποκαλύψει ως πολιτιστική έκφραση τη διαδικασία αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκεται σε εξέλιξη στις περιοχές που επλήγησαν από τον σεισμό της Κεντρικής Ιταλίας στην περιφέρεια Marche το 2016. Η παραδοχή του έργου είναι η συνειδητοποίηση της ανάγκης να επιτρέπεται η συμμετοχή των πολιτών και να διασφαλίζεται η διαφάνεια σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας αποκατάστασης. Οι πολιτιστικές αξίες που ενσωματώνονται στις δραστηριότητες αποκατάστασης χαρακτηρίζονται από ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων και μερικές φορές από δημιουργικές πράξεις, συνήθως ορατές μόνο στους φορείς εκμετάλλευσης. Μέσω του έργου OPHERA, η εταιρική σχέση στοχεύει στην προώθηση της πολιτιστικής ανταλλαγής μεταξύ των επαγγελματιών αποκατάστασης και ενός ευρύτερου κοινού, που μοιράζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο τις εμπειρίες ανασυγκρότησης που αναπτύσσονται στις περιοχές της Κεντρικής και Ιταλίας και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Το έργο προβλέπει την επιλογή μιας διεπιστημονικής ομάδας μέσω δημόσιας πρόσκλησης υποβολής αιτήσεων. Στην πρώτη φάση η ομάδα θα εκπαιδευτεί μέσω τριών εργαστηρίων που θα πραγματοποιηθούν στην Κύπρο, την Πορτογαλία και την Ιταλία, και θα εστιαστούν στους στρατηγικούς τομείς της πρόληψης καταστροφής της πολιτιστικής κληρονομιάς, των μεθόδων παρακολούθησης και των ψηφιακών τεχνολογιών που εφαρμόζονται στην καταγραφή μνημείων και αρχαιολογικών χώρων. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης, η πολυεπιστημονική ομάδα θα διοργάνωση δύο «εξειδικευμένες ανοιχτές ημερίδες» για την πληροφόρηση του κοινού στις καινοτόμες μεθόδους αποκατάστασης που βρίσκονται στις πιο επηρεασμένες πόλεις της περιφέρειας Marche, Ιταλία. Η Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στο ΤΕΠΑΚ διαδραματίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στο συγκεκριμένο έργο, εφόσον η πλειοψηφία των μνημείων μας έχουν καταστραφεί από την κλιματική αλλαγή, σεισμούς και την Τουρκική εισβολή το 1974. Το συγκεκριμένο έργο έχει μεγάλη σημασία για όλους τους επιστήμονες της Κυπριακής επικράτειας που επικεντρώνουν την εργασία τους στην αποκατάσταση και συντήρηση μνημείων – ιδιαίτερα την δικοινοτική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά, το ΙΚΟΜΟΣ Κύπρου, το Τμήμα Αρχαιοτήτων και όλους τους φορείς, εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο τομέα.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΡΓΩΝ

9. ViMM -Virtual Multimodal Museum

Το Η2020 ViMM είναι το μοναδικό Έργο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο εγκρίθηκε, στον συγκεκριμένο τομέα των Εικονικών Μουσείων, το έτος 2016, με χρηματοδότηση €1.3 εκ, για την περίοδο 2016-2019. Ο απώτερος στόχος του Έργου ήταν να χαράξει την Πολιτική και να θέσει τις Προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στο τομέα της Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομίας για το επόμενο Πρόγραμμα Πλαίσιο (Ορίζοντας Ευρώπης – Horizon Europe 2021-2027). Τα εξαίρετα αποτελέσματα του έργου είχαν σαν αντίκτυπο, σε μια ειδική τελετή, στις 9 Απριλίου 2019 (Digital Day 2019), στις Βρυξέλλες, οι Υπουργοί Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώπιον τριών Ευρωπαίων Επιτρόπων,  να υπογράψουν την πρόθεση και το ενδιαφέρον τους να εργαστούν στο συγκεκριμένο τομέα της Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομίας (https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/digital-day-2019). Σημειώνεται, ότι τα αποτελέσματα του έργου έχουν προκαλέσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον, δεδομένου ότι δημιουργεί νέα Πρότυπα και νέες πρακτικές στη δημιουργία και λειτουργία Εικονικών Μουσείων

Συνέχιση του έργου H2020 – ViMM-Plus (1/4/2019 - 31/3/2021)

10. Ευρωπαϊκό Έργο H2020 INCEPTION (https://www.inception-project.eu/en)

Το “Inception” αποτέλεσε ένα πρωτοποριακό Ευρωπαϊκό έργο που επιχορηγήθηκε από το χρηματοδοτικό πλαίσιο της ΕΕ «Ορίζοντας 2020» με συνολικό προϋπολογισμό σχεδόν 4 εκ. ευρώ για την περίοδο 1/6/2015 και 31/5/2019. Στόχος του έργου ήταν η εισαγωγή καινοτόμων τεχνικών διερεύνηση, αποτύπωσης και παρουσίασης τρισδιάστατων αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομίας, με σκοπό την ολιστική προσέγγιση στην τεκμηρίωσή και την προβολή τους.

ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

1. Πρωτεργάτης στα Πανελλήνια Συνέδρια  Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς – ΕuroMed

Το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης  Πολιτιστικής Κληρονομιάς-EuroMed 2019, διεξάχθηκε από τις 25-27 Σεπτέμβριου 2019, στις εγκαταστάσεις του  Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και διοργανώθηκε από την  εδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στο ΤΕΠΑΚ, το Πανεπιστήμιο  Δυτικής Αττικής, και τον Πολιτιστικό Οργανισμό " Δίκτυο ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ", όπου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του έργου ViMM και οι θετικές επιπτώσεις του στις διαμορφούμενες πολιτικές σε Ελλάδα και  Κύπρο, στον τομέα του Πολιτισμού.

Τα Συνέδρια  αυτά θεσμοθετήθηκαν για την Ελλάδα, από το έτος 2015, με πρωτοβουλία του εργαστηρίου ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομίας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου και του Δικτύου «ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ», στα πλαίσια της συνεργασίας τους και αποτελούν, πλέον, τη μεγάλη συνάντηση όλων των Ελλήνων και Κυπρίων επιστημόνων, απ’ όλο τον κόσμο, που ασχολούνται με την Ψηφιοποίηση της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς και ιδιαίτερα του Ελληνικού Πολιτισμού, ενώ τελούν υπό την Αιγίδα της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, πολλών Υπουργείων, της Κυπριακής Πρεσβείας αλλά και παγκόσμιων επιστημονικών οργανισμών.

Τα Συνέδρια EuroMed, που έχουν καθιερωθεί πλέον, στη συνείδηση της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας και συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον όλης της υφηλίου στην Κύπρο, ξεκίνησαν το έτος 2006 από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και τοποθετούν την Κύπρο στις πρώτες θέσεις του παγκόσμιου χάρτη, στον τομέα της καινοτομίας, των επιστημών και των Νέων Τεχνολογιών. Τα πρακτικά των συνεδρίων EuroMed δημοσιεύονται πάντοτε στον δημοφιλή εκδοτικό επιστημονικό οίκο Springer-Nature (https://www.springernature.com/). Κατά την διάρκεια των τελευταίων συνεδρίων, ο συγκεκριμένος εκδοτικός οίκος επιβραβεύει τα καλυτέρα επιστημονικά άρθρα (Best Paper Awards) με την γενναιόδωρη χρηματική βοήθεια των 1.000 Ευρώ, με την ευκαιρία των πέραν του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) λήψεων /downloads  των πρακτικών και άρθρων του συνεδρίου, από όλη την υφήλιο.

2. Germany in Europe - The German Unity 1989 - 30 Years Anniversary

Πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, στις 31 Οκτωβρίου 2019, εκδήλωση σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Γερμανίας στην Κύπρο, παρουσία και του Γερμανού Πρέσβη όπου σε μια συναρπαστική παρουσίαση με την βοήθεια πολυμέσων, ο Γερμανός πολιτικός επιστήμονας και ειδικός σε τέτοιου είδους παρουσιάσεις κ. Ingo Espenschied, ζωντάνεψε τα επαναστατικά γεγονότα του φθινοπώρου του 1989. Το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει με ποιον τρόπο προέκυψε η διαίρεση της Γερμανίας και πώς ξεπεράστηκε, μιας και κανένα άλλο ιστορικό γεγονός της πρόσφατης ιστορίας δεν άλλαξε την Ευρώπη και τον κόσμο τόσο θεμελιωδώς, όσο η πτώση του Τείχους του Βερολίνου, πριν από 30 χρόνια. Η εκδήλωση είχε  διοργανωθεί με πρωτοβουλία της Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου η οποία συνδράμει δυναμικά στην ψηφιοποίηση υλικού από τα ιστορικά γεγονότα του 1989 από αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ.

ΔΙΕΘΝΗ ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ

1. Επιστημονικό έργο της Έδρας της UNESCO του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου στα πέντε καλύτερα της  δεκαετίας 2009-2019

Μια σημαντική αναγνώριση σε Ευρωπαϊκό, αλλά και παγκόσμιο επίπεδο,  κατέκτησε το  Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομίας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου/Έδρα της UNESCO, αφού ο Εκτελεστικός Οργανισμός Έρευνας (REA – Research Executive Agency) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανακήρυξε το έργο Marie Curie ‘ITN DCH -Initial Training Network for Digital Cultural Heritage’, με συντονιστή το παραπάνω εργαστήριο (Διευθυντής Δρ. Μαρίνος Ιωαννίδης), ως ένα από τα πέντε πιο επιτυχή επιστημονικά έργα της δεκαετίας (2009-2019), στον τομέα της Έρευνας, Καινοτομίας και Εκπαίδευσης.

Αυτό που πραγματικά είναι τιμητικό  για το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομίας /Έδρα UNESCO του Τεχνλογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και το κατατάσσει στα πιο διάσημα παγκοσμίως, είναι  ότι η διαδικασία της επιλογής, των πιο επιτυχημένων και χρήσιμων για την επιστήμη και τον άνθρωπο - Έργων,  έχει γίνει από ανεξάρτητους αξιολογητές και μετά από σκληρό ανταγωνισμό, αφού τα κρινόμενα έργα ανέρχονταν στις τριάντα χιλιάδες, σε όλη την Ευρωπαϊκή ήπειρο και μέσα σε όλα αυτά, το παραπάνω έργο του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου κατατάχθηκε στα πέντε  πιο επιτυχημένα της τελευταίας δεκαετίας 2009-2019.

Κατά τα τελευταία δέκα χρόνια (2009-2019), ο Εκτελεστικός Οργανισμός Έρευνας (REA) διαχειρίστηκε με επιτυχία πέραν των 30 χιλιάδων Ευρωπαϊκών επιστημονικών έργων, με χρηματοδότηση που ανήλθε στα 18 δισεκατομμύρια Ευρώ, στην υλοποίηση των οποίων συνεργάστηκαν  δεκάδες χιλιάδες Φορείς (πανεπιστήμια ,ερευνητικά κέντρα, εργαστήρια, επιστημονικοί φορείς κ.ά.), ενώ οι επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης που απασχολήθηκαν, ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες, σε όλη την Ευρώπη.

BINTEO ME ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Μεγάλη επιτυχία και απήχηση είχαν τα βίντεο που αναρτήθηκαν στις επίσημες σελίδες στο Facebook:

https://www.facebook.com/dhrlabcut/ - Digital Heritage Research Lab at CUT

https://www.facebook.com/Unesco.DCH/ - Unesco Chair on Digital Cultural Heritage

Τα βίντεο αναδεικνύουν την Πολιτιστική Κληρονομιά της Κύπρου και αποτελούν μέρος της δουλειάς του Εργαστηρίου Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομίας του ΤΕΠΑΚ (Digital Heritage Research Lab at CUT / Unesco Chair on Digital Cultural Heritage).

Το πρώτο βίντεο παρουσιάζει την εκκλησία Παναγία της Ασίνου, που αποτελεί το μοναδικό μνημείο στον κόσμο "Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO", το οποίο έχει ψηφιοποιηθεί με κάθε λεπτομέρεια και υπάρχει σε τρισδιάστατη μορφή στην #Europeana, την ψηφιακή βιβλιοθήκη για τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Το δεύτερο βίντεο, παρουσιάζεται το Κάστρο στο Κολόσσι, τρισδιάστατο και ψηφιοποιημένο 

ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ

Η προσφορά του Εργαστηρίου και φυσικά του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου, σε εθνικό, πλέον, επίπεδο, κρίνεται ως σημαντική, αφού από το έτος 2013 και μέχρι σήμερα, διεκδίκησε, με πλήρη επιτυχία και σε άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, για την Κύπρο, δεκατρία (13) από τα πιο καινοτόμα έργα του Horizon 2020 στο τομέα της πολιτιστικής κληρονομίας, ύψους €7,7 εκ Ευρώ, (δηλ. το 30.6% των έργων που υλοποίησε όλο το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο συνολικού ύψους 25,09 εκ. Eυρώ ) και το 3,3% όλων των έργων που έχουν υπογράψει να υλοποιήσουν όλη οι φορείς στην Κύπρο (229.8 εκ. Ευρώ) στα πλαίσια του Η2020, κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα.

Αυτό που πραγματικά είναι τιμητικό  για το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομίας /Έδρα UNESCO του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και το κατατάσσει στα πιο διάσημα παγκοσμίως, αλλά και συγκινητικό για όλη την Κύπρο,  είναι  ότι η διαδικασία επιλογής, των πιο επιτυχημένων - και χρήσιμων για την επιστήμη και τον άνθρωπο - Έργων,  έχει γίνει από ανεξάρτητους αξιολογητές και μετά από σκληρό ανταγωνισμό σε όλη την Ευρωπαϊκή ήπειρο

Η διεκδίκηση Ευρωπαϊκών πόρων και η υλοποίηση, με τον καλύτερο τρόπο, όλων των έργων, όχι μόνο παράγει εξαιρετικό, εθνικής σημασίας, έργο για την Κύπρο, αλλά δίνει ευκαιρίες απασχόλησης και σταδιοδρομίας σε δεκάδες νέους επιστήμονες, οι οποίοι εργάζονται σε ένα υψηλής ποιότητας περιβάλλον έρευνας και καινοτομίας.

Η προσπάθεια του Εργαστηρίου Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς/Έδρα ΟΥΝΕΣΚΟ θα συνεχιστεί με έντονους ρυθμούς και στο μέλλον , με την ολοκλήρωση πρωτοπόρων και καινοτόμων προγραμμάτων ,αλλά και τη διεκδίκηση νέων, καθιστώντας την Κύπρο σημείο αναφοράς και παγκόσμιο κέντρο για την εξέλιξη  των επιστημών για την μελέτη, καταγραφή, διάσωση, ψηφιοποίηση και ανάδειξη του Πολιτισμού του Ανθρώπου, με τα πλέον σύγχρονα και καινοτόμα εργαλεία. 

                                                                   ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

             ΕΔΡΑΣ ΟΥΝΕΣΚΟ ΣΤΗΝ ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ στο ΤΕΠΑΚ

Δρ. Μαρίνος Ιωαννίδης

E-Mail: marinos.ioannides@cut.ac.cy

http://www.digitalheritagelab.eu/

Like us: https://www.facebook.com/dhrlabcut/  και https://www.facebook.com/Unesco.DCH