Το Διδακτορικό Πρόγραμμα στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης, του Τμήματος Καλών Τεχνών, αποσκοπεί στην εκπαίδευση και επιστημονική κατάρτιση ερευνητών υψηλού επιπέδου, στο πεδίο της Ιστορίας-Θεωρίας-Φιλοσοφίας της Τέχνης και των Πολιτιστικών Σπουδών, γενικότερα. Το πρόγραμμα είναι ενταγμένο στο Ερευνητικό Εργαστήριο Ιστορίας-Θεωρίας της Τέχνης (το οποίο ιδρύθηκε στο Τμήμα Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών και, στη συνέχεια, μεταφέρθηκε στο Τμήμα Καλών Τεχνών). Σημαντική πτυχή της δραστηριότητας του Εργαστηρίου αποτελεί η έρευνα και η εκπόνηση διδακτορικών διατριβών, με στόχους: Α) τη δημιουργία και διατήρηση ενός περιβάλλοντος συζήτησης και ανταλλαγών, και μιας δυναμικής ερευνητικής κοινότητας, στην Ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού, ώστε να συμβάλει στην εξύψωση του επιπέδου της έρευνας στην Κύπρο και να εμβολιάσει το δημόσιο διάλογο, σε θέματα αιχμής στο τομέα των Τεχνών και του Πολιτισμού. Β) την παραγωγή βιβλιογραφικού και άλλου υλικού, ιδιαίτερα σε σχέση με τις τέχνες (και γενικότερα τον πολιτισμό) στη νεώτερη και σύγχρονη Κύπρο – πεδία, στα οποία, υπάρχει πολύ περιορισμένος όγκος βιβλιογραφικής παραγωγής, ακαδημαϊκού επιπέδου.
Βασικές θεματικές περιοχές που εντάσσονται οι υπό εκπόνηση διατριβές:
- Νεώτερος και σύγχρονος κυπριακός πολιτισμός, με έμφαση στις τέχνες
- Θεωρητικός λόγος γύρω από σύγχρονες μορφές τέχνης
- Θεωρίες εθνι[κι]σμού, μετα-αποικιοκρατίας και παγκοσμιοποίησης, με έμφαση στη θέση των τεχνών στη διαμόρφωση ή υπονόμευση εθνικών και άλλων, συλλογικών ταυτοτήτων
- Η Μεσόγειος – για αιώνες, «χώρος» διασταυρώσεων, προσμίξεων, αλληλοεπιδράσεων και κοσμοπολιτισμού – ως πραγματικός και συμβολικός χώρος αντι-ηγεμονικής (κοσμο)θεώρησης και πράξης
Οι απόφοιτοι και οι απόφοιτες του προγράμματος θα είναι σε θέση να διεκδικήσουν θέσεις σε πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα, καθώς και σε ιδρύματα τεχνών και πολιτισμού γενικότερα, στην Κύπρο και στο εξωτερικό.
Το πρόγραμμα σπουδών στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου βασίζεται στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Διδακτικών Μονάδων (ECTS). Το ECTS είναι ένα σύστημα που έχει ως επίκεντρο τον φοιτητή και την φοιτήτρια και βασίζεται στον φόρτο εργασίας που απαιτείται για να επιτύχει τους στόχους ενός προγράμματος, αποκτώντας Ευρωπαϊκές Πιστωτικές Μονάδες (ΕΠΜ) για κάθε μάθημά του.
Ο φόρτος εργασίας που οδηγεί στον Διδακτορικό Τίτλο στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης, στο Τμήμα Καλών Τεχνών, απαιτεί τη συμπλήρωση τουλάχιστον 180 ΕΠΜ, ενώ 60 ΕΠΜ πιστώνονται για την κατοχή μεταπτυχιακού τίτλου, ο οποίος αποτελεί προαπαιτούμενο για εισαγωγή στο πρόγραμμα.. Ο ελάχιστος χρόνος πλήρους φοίτησης είναι έξι (6) ακαδημαϊκά εξάμηνα από την εισαγωγή του φοιτητή και της φοιτήτριας στο Διδακτορικό Πρόγραμμα. Ο μέγιστος χρόνος φοίτησης καθορίζεται λεπτομερώς από τους σχετικούς Κανόνες του Πανεπιστημίου.
Τα κύρια στάδια του Διδακτορικού Προγράμματος έχουν ως εξής:
Α. Παρακολούθηση μαθήματος Μεθοδολογίας Έρευνας (10 ΕΜΠ)
Σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες του πανεπιστημίου, όλοι οι διδακτορικοί φοιτητές και φοιτήτριες παρακολουθούν ένα τουλάχιστον υποχρεωτικό μάθημα με αντικείμενο τη Μεθοδολογία Έρευνας σε επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών. Προς εκπλήρωση αυτής της υποχρέωσης, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες στο Διδακτορικό Πρόγραμμα στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης καλούνται να εγγραφούν στο μάθημα της Μεθοδολογίας και Ιστοριογραφίας της Τέχνης, το οποίο προσφέρεται από το Τμήμα Καλών Τεχνών, στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης. Όποιος φοιτητής/φοιτήτρια έχει επιτυχώς παρακολουθήσει αντίστοιχο μάθημα ως μέρος των προηγούμενων μεταπτυχιακών του σπουδών, δύναται, αν το επιθυμεί, να αιτηθεί εξαίρεση από την υποχρέωση παρακολούθησης του παραπάνω μαθήματος. Το αίτημά του υποβάλλεται, με σχετική εισήγηση του Ερευνητικού του Επιβλέποντα, στο Συμβούλιο του Τμήματος προς έγκριση ή απόρριψη. Σε περίπτωση έγκρισης του αιτήματος, πιστώνονται στον φοιτητή/φοιτήτρια οι 10 ΕΜΠ που αντιστοιχούν στο παραπάνω μάθημα.
Στην περίπτωση της παρακολούθησης του μαθήματος, αυτό πρέπει να γίνει στο πρώτο έτος του Διδακτορικού Προγράμματος. Η επιτυχής παρακολούθηση του αποτελεί προ-απαιτούμενο ώστε ο φοιτητής/η φοιτήτρια να δύναται να προχωρήσει στην Περιεκτική Εξέταση του Διδακτορικού Προγράμματος.
Β. Περιεκτική Εξέταση (50 ΕΠΜ)
Βασική προϋπόθεση για τη διεξαγωγή έρευνας και την υποστήριξη Διδακτορικής Διατριβής είναι η επιτυχία του φοιτητή/της φοιτήτριας στην Περιεκτική Εξέταση. Σκοπός της Περιεκτικής Εξέτασης είναι να εκτιμήσει βασικές γνώσεις και ικανότητες του υποψηφίου στο τομέα σπουδών του, αλλά και πιο εξειδικευμένες γνώσεις σχετικά με το συγκεκριμένο αντικείμενο της έρευνάς του. Προς εκπλήρωση της Περιεκτικής Εξέτασης, στα πλαίσια του Διδακτορικού Προγράμματος στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης, η εξέταση πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του τέταρτου εξαμήνου σπουδών από την εισδοχή του φοιτητή στο πρόγραμμα.
Γ. Εφαρμογή Έρευνας και Υποβολή-Έγκριση Ερευνητικής Πρότασης (60 ΕΠΜ)
Μετά την επιτυχία του φοιτητή/της φοιτήτριας στην Περιεκτική Εξέταση και ένα τουλάχιστον έτος πριν από την τελική υποστήριξη της Διατριβής, γίνεται η παρουσίαση και εξέταση της Ερευνητικής Πρότασης [ΕΠ] της Διδακτορικής Διατριβής, όπως προβλέπει ο συναφής πανεπιστημιακός κανόνας. Κάθε διδακτορικός φοιτητής / φοιτήτρια πρέπει να ετοιμάσει και υποβάλει γραπτή πρόταση (2500-5000 λέξεων) για την προτεινόμενη Διδακτορική Διατριβή. Η πρόταση αποτελείται από α) περίληψη (abstract), όχι μεγαλύτερη των 300 λέξεων, και β) τα εξής: 1. Τα ερευνητικά ερωτήματα, 2. Η μεθοδολογία και τα αναμενόμενα/προτεινόμενα αποτελέσματα, 3. Η θεωρητική συμβολή της διατριβής, 4. Αναλυτικό, κεφάλαιο προς κεφάλαιο σχεδιάγραμμα της δομής της διατριβής, και περιλήψεις των χωριστών κεφαλαίων.
Δ. Συγγραφή της Διδακτορικής Διατριβής και Υποβολή-Επιτυχής Υποστήριξη της Διδακτορικής Διατριβής (60 ΕΠΜ)
Ο φοιτητής/τρια συνεχίζει την εφαρμογή της έρευνά του και τη συγγραφή της Διδακτορικής Διατριβής υπό την καθοδήγηση του Ερευνητικού Επιβλέποντα και τη συνεισφορά των άλλων μελών της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Η επιστημονική συνδρομή της διατριβής βασίζεται στα ευρήματα έρευνας του Υποψήφιου/Υποψήφιας Διδάκτορα, τα οποία πρέπει να διαχωρίζονται ευκρινώς από την υφιστάμενη βιβλιογραφία και από κάθε άλλη αναγνώριση της συνεισφοράς άλλων μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού, εντός ή εκτός του Πανεπιστημίου. Η προσωπική γνώση, όπως και η συνεισφορά και επίδραση της παρούσας έρευνας στο γνωστικό πεδίο θα πρέπει να προβάλλονται. Σε συνάρτηση με τα παραπάνω, λαμβάνεται μέριμνα για τη διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας μέσω παρουσιάσεων και (όπου εφικτό) δημοσιεύσεων.
Η διαδικασία υποστήριξης της διατριβής γίνεται σύμφωνα με τους σχετικούς κανόνες του Πανεπιστημίου ενώπιον τριμελούς Εξεταστικής Επιτροπής.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση της εξέτασης ο/η υποψήφιος/α πρέπει να υποβάλει δύο πρωτότυπα της Διατριβής, ένα για τη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου, ένα για το αρχείο του Τμήματος, καθώς και ηλεκτρονική μορφή της διατριβής για το αρχείο του Τμήματος, για τεκμηρίωση και διανομή.
ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΔΙΑΤΡΙΒΩΝ
Σε ότι αφορά τη διαδικασία υποβολής τόσο της ερευνητικής πρότασης όσο και της Διατριβής, το Τμήμα εφαρμόζει τις αρχές διασφάλισης της ποιότητας των Διδακτορικών Διατριβών, όπως αναφέρονται στους συναφείς Πανεπιστημιακούς Κανόνες Μεταπτυχιακής Φοίτησης.
Ετήσια Έκθεση Προόδου
Κάθε 12 μήνες, ο υποψήφιος/η υποψήφια διδάκτωρ υποβάλλει ετήσια έκθεση προόδου της διδακτορικής του διατριβής προς τη Συμβουλευτική του Επιτροπή, η οποία, εφόσον την εγκρίνει, την προωθεί για επικύρωση στο Συμβούλιο Τμήματος το οποίο ενημερώνει μέσω της ΥΣΦΜ το μητρώο του φοιτητή/της φοιτήτριας. Θεωρείται πολύ σημαντικό να ενημερώνεται η Συμβουλευτική Επιτροπή για την πρόοδο κάθε διδακτορικού φοιτητή/τρίας καθ’ όλη τη διάρκεια σπουδών του/της. Με αυτό τον τρόπο θα μπορεί να διαφανεί κατά πόσο ένας/μιά φοιτητής/τρία εργάζεται συστηματικά και ποιοτικά και θα δίνεται και η απαραίτητη ανατροφοδότηση προς τον φοιτητή/τρία. Σε περίπτωση που ένας φοιτητής/τρία δεν παραδώσει έκθεση προόδου αδικαιολόγητα ή η έκθεση προόδου δεν εγκριθεί δύο συνεχόμενες φορές από τη Συμβουλευτική του Επιτροπή, τότε το Συμβούλιο Τμήματος εξετάζει τη δυνατότητα τερματισμού φοίτησης ή συμμόρφωσης του φοιτητή/τρίας με τις υποχρεώσεις του.
Ημερίδα Παρουσιάσεων
Το Τμήμα διοργανώνει ημερίδα παρουσιάσεων του ερευνητικού έργου των υποψηφίων διδακτόρων (γυναικών και αντρών) του. Η ημερίδα πραγματοποιείται σε ετήσια βάση και δυνατότητα συμμετοχής έχουν όσοι πέρασαν επιτυχώς την περιεκτική τους εξέταση. Ο/Η υποψήφιος/υποψήφια διδάκτωρ θα πρέπει να συμμετέχει στην ημερίδα τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια των σπουδών του/της. Στόχος είναι η ανάπτυξη ερευνητικής κουλτούρας και συνεργασίας μεταξύ της ερευνητικής κοινότητας του ΤΕΠΑΚ, η ανταλλαγή απόψεων και η ανατροφοδότηση των φοιτητών/τριών με εισηγήσεις.
Βοηθοί Διδασκαλίας
Κάθε υποψήφιος διδάκτωρ θα πρέπει να συμμετάσχει ως άμισθος (ή με αμοιβή, ως) βοηθός διδασκαλίας σε ένα μάθημα για ένα εξάμηνο κατά τη διάρκεια των διδακτορικών του σπουδών.
Πολιτική για τα συγγραφικά και πνευματικά δικαιώματα
